Żołnierze osmańscy na froncie galicyjskim
Żołnierze osmańscy na froncie galicyjskim
Podczas I wojny światowej Imperium Osmańskie przyłączyło się do sojuszu z Niemcami, Austro-Węgrami, późniejszych latach dołączyła też Bułgaria. Imperium było zobowiązane wysłać swoją armię na front wschodnio – galicyjski, ponieważ trwał tam wówczas konflikt z Cesarską Armią Rosyjską na czele z gen. Aleksiejem Brusiłowem. W związku z tym oddelegowano tam w latach 1916–1917 około 33 tysięcy żołnierzy osmańskich z XV Korpusu Armii Imperium Osmańskiego, którzy mieli walczyć przeciwko Rosjanom, co m.in. przyczyniło się do odzyskania przez Polskę niepodległości, ponieważ byli to również przeciwnicy narodu polskiego. Z tym wydarzeniem łączy się opowieść, w której ukraiński wieszcz Wernyhora wypowiedział zdanie: „Kiedy Turek napoi konia w Wiśle, wtedy odrodzi się Polska”. Jak się okazało, przepowiednia się spełniła i po dwóch latach od wkroczenia Turków na tereny Galicji odrodziła się Polska. Część żołnierzy było hospitalizowanych w szpitalu garnizonowym w Krakowie, lecz 11 z nich zmarło i pochowano ich na Cmentarzu Rakowickim. Ku ich pamięci powstał symboliczny nagrobek mieszczący się w „kwaterze bośniackiej”.
Upamiętnienie
Obecnie co roku odbywają się obchody upamiętniające tamte wydarzenia z udziałem ambasadora Turcji w Polsce, tureckiego żołnierza, polskich żołnierzy oraz polityków na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie[1].
W setną rocznicę przybycia Turków na front galicyjski powstała wystawa[2] pt. „Kiedy Turek napoi konia w Wiśle” autorstwa dr Piotra Nykiela z Katedry Turkologii Uniwersytetu Jagiellońskiego[3]. Ekspozycja prezentowała archiwalne zdjęcia i teksty w językach tureckim, polskim i angielskim. Na wystawie były również fotografie Kazimierza Kuzyka pochodzące ze zbiorów Muzeum w Chrzanowie. Całość galerii dopełniło pięć map, ukazujących szlak bojowy i walki prowadzone przez osmański XV Korpus w Galicji. Teksty zaprezentowane na planszach opowiadały o walkach toczonych przez tureckich żołnierzy, o ich życiu codziennym, wizytach osmańskich książąt, o hospitalizacji rannych i cmentarzach wojennych (m.in. w Krakowie), czy wreszcie o kulisach powstania krakowskiej turkologii. Wystawa była prezentowana w kilku innych polskich miastach, a także poza granicami naszego kraju, m.in. w Stambule, Wiedniu i Budapeszcie.
W Polsce jest to nadal mało znany epizod historyczny[4]. Nie ma o nim wzmianek w szkolnych podręcznikach historycznych, powstało niewiele polskich publikacji o tej tematyce, a coroczne upamiętnienie nie jest nagłaśniane. W październiku 2017 r. prezydent Andrzej Duda obiecał prezydentowi Turcji, że pod Wawelem stanie pomnik upamiętniający żołnierzy osmańskich[5].
Przypisy[edytuj]
- ↑ https://www.facebook.com/TCVarsovaBuyukelciligi/posts/2415881721778114.
- ↑ Tureccy żołnierze na froncie galicyjskim podczas I wojny | Dziennik Polski, dziennikpolski24.pl [dostęp 2019-03-23] (pol.).
- ↑ Piotr Nykiel | Jagiellonian University – Academia.edu, jagiellonian.academia.edu [dostęp 2019-03-23] (ang.).
- ↑ Żolnierze osmańscy na froncie wshodnio-galicyjskim pokazani w Domu Urbańczyka – YouTube, www.youtube.com [dostęp 2019-03-23] (ang.).
- ↑ Duda i Erdogan dogadali się w sprawie Krakowa: pod Wawelem ma stanąć pomnik osmańskich żołnierzy, krakow.wyborcza.pl [dostęp 2019-03-23] (pol.).
This article "Żołnierze osmańscy na froncie galicyjskim" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Żołnierze osmańscy na froncie galicyjskim.