Hasanboy Burchanow
| ||
 Hasanboy Burchanow na posiedzeniu OBWE w Wiedniu. Centrum Kongresowe Hofburg, 19.07.2022 | ||
| Data i miejsce urodzenia | 1970-12-14 Region Namangan, Uzbecka SRR | |
| Data i miejsce śmierci | Błąd Lua w module „Moduł:Wikidane/select”, w linii 93: attempt to index field 'wikibase' (a nil value). Błąd Lua w module „Moduł:Wikidane/select”, w linii 93: attempt to index field 'wikibase' (a nil value). | |
| Osoba publiczna, polityk | ||
| Okres | od jesień 2012 | |
| Przynależność polityczna | Ruch opozycji politycznej Erkin O’zbekiston (Wolny Uzbekistan) | |
Hasanboy Burchanow (uzb. Xasanboy Burhonov, eng. Hasanboy Burhanov; ur. 14 grudnia 1970 r. w obw. Namangańskim, Uzbeckiej SRR) – obrońca praw i wolności osób niepełnosprawnych, działacz społeczny i polityczny[1]. Jeden z przywódców uzbeckiej opozycji oraz założyciel ruchu opozycji politycznej Erkin O’zbekiston (Wolny Uzbekistan)[2].
Życiorys[edytuj]
Hasanboy Burchanow urodził się 14 grudnia 1970 r. w obwodzie Namangańskim, Uzbeckiej SRR. Jest osobą niepełnosprawną. W wieku dziewięciu miesięcy zachorował na ostre nagminne porażenie dziecięce, w wyniku którego podczas chodzenia korzysta ze środków wspomagających poruszanie się[3]. W 1986 r. ukończył internat ogólnokształcący nr 100 w Taszkiencie, Uzbecka SRR. W czerwcu 1990 r. ukończył studia w Michajłowskim Kolegium Ekonomicznym, gdzie uzyskał wykształcenie średnie-zawodowe w specjalności „Finanse i rachunkowość”. W sierpniu 1990 r. rozpoczął studia zaoczne w Charkowskim Instytucie Prawa im. Dzierżyńskiego.
Działalność zawodowa[edytuj]
W wieku 19 lat Burchanow rozpoczął karierę w Gossnab – państwowym komitecie ds. zaopatrzenia ZSRR w regionie Namangan – jako inżynier marketingu. Wiosną 1993 roku, mając 22 lata, założył prywatną firmę „Angel”. Do początku swojej działalności społecznej Hasanboy Burchanow pracował w strukturach handlowych.
Działalność społeczna[edytuj]
Pod koniec 2005 r. Burchanow został zaproszony do pracy w komitecie Uzbeckiego Towarzystwa Inwalidów (UzTI), które zostało założone 22 stycznia 1991 roku na mocy dekretu nr. 18 Gabinetu Ministrów Uzbeckiej SRR, podpisanego przez Islama Karimowa[4]. W latach 2006–2008 pracował jako dyrektor spółki zależnej „Tehnokomtrade” UzTI. W latach 2007–2012 pracował jako przewodniczący miejskiego oddziału UzOI w Taszkencie. W latach 2009–2012 pełnił funkcję Zastępcy Przewodniczącego Uzbeckiego Towarzystwa Inwalidów. W 2009 r. Burchanow założył „Publiczny Fundusz dla Osób Niepełnosprawnych Uzbekistanu”, który został zarejestrowany w Ministerstwie Sprawiedliwości Republiki Uzbekistanu 28 sierpnia 2009 r. pod numerem 708.
Sprawa kryminalna[edytuj]
W 2009 r. prokuratura miasta Taszkent wszczęła postępowanie karne przeciwko Burchanowowi. Został oskarżony o czyny określone w części 1 artykułu 207 (zaniedbanie urzędnicze) i części 3 artykułu 167 (kradzież przez przywłaszczenie lub defraudację) Kodeksu Karnego Republiki Uzbekistanu[5][6]. Rozprawy sądowe trwały 3,5 roku i zyskały rozgłos społeczny[7][8][9][10]. Obrońcy praw człowieka oraz przedstawiciele ambasad USA i Wielkiej Brytanii, którzy uczestniczyli w tych rozprawach sądowych i monitorowali sprawę Burchanowa, mieli duże wątpliwości co do prawdziwości oskarżeń prokuratury wobec Burchanowa[11]. Sprawa Burchanowa jest wspomniana w corocznym Global Human Rights Report 2012 przez Departament Stanu USA i MSZ[12][13][14].
Azyl polityczny[edytuj]
Po tym, jak życiu Burchanowa zaczęło zagrażać realne niebezpieczeństwo, jesienią 2012 r. opuścił Uzbekistan i wystąpił o azyl polityczny w Niemczech. Po rozpatrzeniu wniosku Burchanowa, 14 listopada 2013 r. Federalny Urząd ds. Migracji i Uchodźców (BAMF) udzielił Hasanboyowi Burchanowowi azylu politycznego – zgodnie z paragrafem 16 „a” niemieckiej konstytucji[15][16][17].
Działalność opozycyjna[edytuj]
Na wygnaniu Burchanow kontynuuje swoją działalność społeczną i polityczną. Angażuje się w projekty społeczne[18], doradza i wspiera osoby zainteresowane zmianami w życiu społeczno-politycznym Uzbekistanu, a także uczestniczy w międzynarodowych konferencjach[19]. Burchanow wraz z ludźmi o podobnych poglądach stworzył polityczny ruch opozycyjny Erkin O’zbekiston (Wolny Uzbekistan), w imieniu którego uczestniczy w wydarzeniach publicznych, demonstracjach, międzynarodowych konferencjach, seminariach i protestach. Monitorując wybory do Izby Ustawodawczej Olij Majlis Republiki Uzbekistanu, Burchanow zdołał oskarżyć niemieckiego obserwatora za przyjęcie łapówki, o czym zamieścił post na swoich portalach społecznościowych[20][21]. Następnie podczas spotkania z Burchanowem przedstawiciele partii Linke zażądali usunięcia tych informacji, w przeciwnym razie zagrozili mu pozwem[22]. Sprawa nie posuneła się poza groźby. 16 czerwca 2021 r. w dniu spotkania prezydentów USA i Rosji Joe Bidena i Władimira Putina w Genewie, Burchanow, który dzień wcześniej brał udział w (oficjalnie zatwierdzonym przez władze) wiecu antyputinowskim[23], był dwukrotnie, z użyciem siły, zatrzymywany przez szwajcarską policję federalną[24][25][26]. W związku z tym Burchanow napisał skargę skierowaną do prokuratora generalnego Genewy Oliviera Jornota. Sprawa jest w toku[27]. Burchanow regularnie przemawia na konferencjach OBWE[28][29][30][31], poruszając aktualne problemy swojego regionu[32][33] i przedstawia własne propozycje[34][35] jak je wyeliminować. Ponadto aktywnie komunikuje się z zainteresowanymi mediami[36][37][38][39][40]. We wrześniu 2019 r., uczestnicząc w spotkaniu Biura Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka OBWE w Warszawie, Burchanow wystąpił z wnioskiem[41] do Komisji Europejskiej i rządu USA o mediację w negocjacjach między uzbecką opozycją, a władzami Uzbekistanu. Reakcją władz uzbeckich na to i inne wystąpienia Burchanowa w OBWE była publikacja w Narodowej Agencji Informacyjnej Uzbekistanu artykułu[42] pt. „Namanganlik firibgarning Varshavadagi vasvasasi” (Warszawska histeria oszusta z Namanganu). Materiał opowiada o tym, jak Burchanow wyrządził szkodę państwu w wysokości 59 mln sum i aby uniknąć odpowiedzialności karnej, a także uzyskać status uchodźcy politycznego w Niemczech, szkaluje Uzbekistan i prezydenta Szaukata Mirzijojewa. W końcowej części publikacji czytamy, że „on (Burkchanow) musi zostać natychmiast wydany Uzbekistanowi! Nie może być inaczej!” Artykuły o Burchanowie o podobnej treści w Internecie nie są odosobnione[43][44]. Po rosyjskiej inwazji na Ukrainę 24 lutego 2022 r., przemawiając na międzynarodowych spotkaniach i konferencjach, Burchanow zalecał krajom regionu OBWE uznanie Rosji za państwo terrorystyczne[45][46]
Przypisy[edytuj]
- ↑ Niepełnosprawny od dzieciństwa szykuje się do pojedyńczego rajdu dookoła świata.
- ↑ Uzbekistan: Niemiecki obserwator wyborуw oskarżony o branie łapуwek.
- ↑ Hasanboy Burchanow: Chcę żyć!
- ↑ Dekret Gabinetu Ministrуw pod przewodnictwem Prezydenta Uzbekistanu od 22.01.1991 r. N 18 „O założeniu Uzbeckiego Towarzystwa Inwalidуw” | Ochrona społeczna ludności | Emerytury. Zasiłki. Ochrona społeczna | Ustawodawstwo Republiki Uzbekistanu | NRM.uz.
- ↑ Sprawa kryminalna Burchanowa. – ERKIN OZBEKISTON.
- ↑ Do Prezydenta, ktуremu ufam.
- ↑ Wszystko pozostaje tak samo...
- ↑ Hasanboy Burchanow: Z bezprawiem będę walczył do końca!
- ↑ Uzbekistan: Trwa postępowanie wobec niepełnosprawnego od dzieciństwa.
- ↑ O‘zbekiston Nogironlar jamiyati atrofida kechayotgan mojarolar. 18.07.2012.
- ↑ Uzbekistan: Proces osoby niepełnosprawnej utknął w martwym punkcie.
- ↑ Uzbekistan.
- ↑ UZBEKISTAN 2012 HUMAN RIGHTS REPORT (14 сторінка).
- ↑ Human Rights and Democracy: The 2011 Foreign & Commonwealth Office Report – Quarterly Updates: Uzbekistan.
- ↑ Założyciel ruchu – ERKIN OZBEKISTON.
- ↑ Hipokryzja oficjalnego Taszkientu.
- ↑ Uzbekistan: UE musi dążyć do zaprzestania tłumienia niezależnych głosуw społeczeństwa obywatelskiego. 28.10.2013.
- ↑ I want to live – YouTube.
- ↑ Mr. Hasanboy BURHANOV, 30 strona, punkt 62 (16 – 27 September 2019).
- ↑ Erkin O’zbekiston / Wolny Uzbekistan.
- ↑ Uzbekistan: Niemieckiego obserwatora wyborуw oskarżono o przyjęcie łapуwki.
- ↑ Uzbecka opozycja, zdemaskowawszy niemieckiego łapуwkarza, wszedła na drogę sądową.
- ↑ Putin, ręce precz od Uzbekistanu.
- ↑ Szwajcarska policja służy dyktatorowi Putinowi.
- ↑ Swiss Police uses the oppressive methods of dictatorships?
- ↑ Burhanov: „Swiss Police used the oppressive methods of dictatorships” – europeantimes.news.
- ↑ Burhanov: Why is the Geneva prosecutor silent?
- ↑ OBWE ODIHR – 2018 w Warszawie. 10–21 września 2018 r.
- ↑ OBWE – 2019 w Warszawie. 16–27 września 2019 r.
- ↑ Human Dimension Seminar 2021.
- ↑ Warszawska Konferencja OBWE w sprawie Wymiaru Ludzkiego. Warszawa, 26 września – 7 października 2022 года.
- ↑ Imitacyjny reżim Mirziyoyeva.
- ↑ Sankcje wobec klanu Mirziyoyewa.
- ↑ WIDEO: OBWE zażądała aresztowania Szavkata Mirziyoyewa. The Asia Times – wydarzenia w Azji i na świecie: tematy dnia, zdjęcia, filmy, infografiki.
- ↑ Żądamy zniesienia referendum.
- ↑ Hasanboy Burchanow: Problemy osуb niepełnosprawnych nie zostaną rozwiązane, dopуki korupcja istnieje.
- ↑ Niepełnosprawność i bezradność. Bank Światowy zakwestionował statystyki dotyczące osуb niepełnosprawnych w Uzbekistanie.
- ↑ „Utrata Uzbekistanu doprowadzi do podziału terytorialnego Rosji”.
- ↑ Protesty w Uzbekistanie to opracowanie Kremla / Chasanboy Burkhanov / Karakalpakstan.
- ↑ Wojna i pokуj: Jak łączy się wojna z Ukrainą z wydarzeniami w Azji Środkowej?
- ↑ Odważne wystąpienie uzbeckiego opozycjonisty. 26.09.2019.
- ↑ Наманганлик фирибгарнинг Варшавадаги васвасаси.
- ↑ Kto chce rozpalić kolejny ogień „operacji specjalnej” w ktуrymś z krajуw Azji Centralnej?
- ↑ Варшавада Шавкат Мирзиёевга туҳмат қилган наманганлик, аслида, ким?
- ↑ Speech by the founder of the political opposition movement @erkinozbekiston Hasanboy Burhanov at the OSCE ODIHR meeting on 18.07.2022 in Vienna.
- ↑ Uznać Rosję za państwo sponsorujące terroryzm. 3 sesja Konferencji OBWE/ODIHR. Warszawa. 29.09.2022.
This article "Hasanboy Burchanow" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Hasanboy Burchanow.
