Krzysztof Grudnik
| ||
| Imię i nazwisko | Krzysztof Stanisław Grudnik | |
| Data i miejsce urodzenia | 11 października 1985 Katowice | |
| Narodowość | polska | |
| Język | polski | |
| Alma Mater | Uniwersytet Śląski | |
| Dziedzina sztuki | Literatura grozy, literatura okultystyczna | |
| Strona internetowa | ||
Krzysztof Grudnik (ur. 11 października 1985 w Katowicach) ― polski literaturoznawca, redaktor, tłumacz, krytyk literacki. Doktor nauk humanistycznych, absolwent polonistyki Uniwersytetu Śląskiego.[1]
Działalność naukowa[edytuj]
Twórczość Stefana Grabińskiego[edytuj]
Twórczość literacka Stefana Grabińskiego została pierwszym tematem szerzej podjętym w badaniach Krzysztofa Grudnika. Efektem tych badań była najpierw praca magisterska o jego nowelistyce, która zdobyła wyróżnienie w XV edycji konkursu prac magisterskich im. J.J. Lipskiego[2] i w skróconej wersji została opublikowana w czasopiśmie „Litteraria Copernicana” (nr 1(11)/2013), finalnie zaś ukazała się w wersji książkowej jako "Tożsamość katoptryczna w nowelistyce Stefana Grabińskiego" (Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2015).
W 2019 roku w wydawnictwie Phantom Books Horror ukazała się praca zbiorowa pod redakcją Krzysztofa Grudnika – "Czytanie Grabińskiego". Jest to zbiór artykułów naukowych na temat Stefana Grabińskiego, które wcześniej rozrzucone były po różnych, często trudno dostępnych publikacjach zbiorowych i czasopismach, a także nowych opracowań na temat tego autora. W Czytaniu Grabińskiego znalazły się teksty m.in. Dariusza Brzostka, Wojciecha Gutowskiego i Tadeusza Sławka. Oprócz wstępu Grudnik opublikował tu także artykuł "Literatura jako ocalenie. Znaczenie języka i twórczości literackiej dla Grabińskiego i jego bohaterów".
W latach 2017-2018 należał do jury Nagroda Polskiej Literatury Grozy im. Stefana Grabińskiego.[3]
Okultyzm w literaturze i kulturze[edytuj]
Podczas studiów doktoranckich Krzysztof Grudnik skupił się na dziedzinie zwanej esoteric studies albo studia nad zachodnią tradycją ezoteryczną. Efektem był obroniony w 2015 roku doktorat "Okultyzm w kulturze i literaturze przełomu XIX i XX wieku"[4]. Jego książkowa wersja ukazała się po raz pierwszy rok później, nakładem wydawnictwa Black Antlers jako "Okultyzm i nowoczesność. Studium literaturoznawcze". Drugie, poprawione i rozszerzone wydanie książki w skróconym tytule "Okultyzm i nowoczesność" ukazało się w 2021 roku w Wydawnictwie IX.
Okultyzm i nowoczesność stanowi obszerne omówienie obecności okultyzmu w literaturze i kulturze przełomu XIX i XX wieku. Ukazano w niej wpływy okultyzmu (okultystycznej myśli, różnego rodzaju grup okultystycznych itd.) na światopogląd, politykę, filozofię czy psychoanalizę doby modernizmu, a także omówiono okultystyczne motywy w wybranych utworach literackich Aleistera Crowleya, Jorisa-Karla Huysmansa, Franciszka Pika-Mirandoli, Arthura Machena, Howarda Philipsa Lovecrafta, Stanisława Przybyszewskiego, Władysława Reymonta, Tadeusza Micińskiego, Bolesława Leśmiana oraz (w drugim poszerzonym wydaniu) Edgara Allana Poego.
Krzysztof Grudnik należy do redakcji czasopisma „Hermaion”, jedynego polskiego czasopisma naukowego poświęconego zachodniej tradycji ezoterycznej. Opublikował w nim szereg artykułów, tłumaczeń i recenzji.[5]
Literatura niesamowita / weird fiction[edytuj]
Zarówno Stefan Grabiński, jak i spora część autorów omówionych w Okultyzmie i nowoczesności (Machen, Lovecraft, Mirandola, Poe) mogą być określeni jako twórcy literatury niesamowitej (ang. weird fiction. Nic zatem dziwnego, że zainteresowania badawcze Grudnika skoncentrowały się później na tym nurcie literackim. Zaczęły się one (poza samym Grabińskim) od artykułu "Niesamowita, czyli jaka? O warunkach literatury niesamowitej" opublikowanym w kwartalniku „FA-art” (nr 4(98)/2014) i stanowiącym teoretycznoliterackie rozważania nad granicami gatunkowymi i charakterystyką literatury niesamowitej.
Dalsza działalność Grudnika na polu literatury niesamowitej miała charakter raczej popularyzatorski, ponieważ w 2016 roku zakończył on pracę akademicką. Jego obecność zaczęła być silniej widoczna na festiwalach literackich i w czasopismach związanych z literaturą grozy. Występował regularnie na Krakowskim Festiwalu Grozy KFASON, w czasopiśmie „OkoLice Strachu” publikował cykl felietonów Co gryzie grozę.
Praca redaktorska i translatorska[edytuj]
Krzysztof Grudnik chętnie podejmuje współpracę z młodymi polskimi autorami literatury grozy (zwłaszcza wspomnianej weird fiction), redagując ich książki i często zaopatrując swoim wstępem lub posłowiem. Redagował m.in. książki Artura Urbanowicza, Anny Marii Wybraniec i Pawła Matei.
Od 2018 roku współredaguje (wraz z Wojciechem Gunią) "Sny umarłych. Rocznik polskiego werid fiction", w którym pojawiają się opowiadania polskich autorów utrzymane w estetyce weirdu, a także tłumaczenia autorów zagranicznych.
Jako tłumacz, Krzysztof Grudnik zajmuje się głównie literaturą piękną z elementami okultyzmu – przybliżając polskim czytelnikom tych autorów, którzy realizują omawiany w jego badaniach związek tych dwóch dziedzin. Tłumaczył między innymi Aleistera Crowleya, Helenę Bławatską i Carla Abrahamssona.
W 2020 roku Wydawnictwo IX zapowiedziało nową serię publikacji pod tytułem Niesamowitnicy. Będzie ona prowadzona i redagowana przez Krzysztofa Grudnika[6], a w jej skład wejdą zbiory opowiadań niesamowitych z pierwszej połowy XX wieku. Pisownia w tych książkach zostanie zmodernizowana, a każdy tom opatrzony wstępem. Elektroniczne wersje wszystkich tomów zostaną udostępnione za darmo na stronie wydawnictwa. Pierwsze trzy tomy Niesamowitników obejmą zbiory opowiadań Franciszka Pika Mirandoli, Stanisława Czosnowskiego i Jana Huskowskiego. W dalszej kolejności planowane są tomy m.in. Bogusława Adamowicza, Stanisława Balińskiego, Stefana Grabińskiego, Karola Irzykowskiego, Antoniego Lange, Janusza Meissnera, Mieczysława Smolarskiego, Jerzego Sosnkowskiego i Romana Jaworskiego.
Bibliografia[edytuj]
Książki[edytuj]
- Tożsamość katoptryczna w nowelistyce Stefana Grabińskiego, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, Katowice 2015[7]
- Okultyzm i nowoczesność. Studium literaturoznawcze, Black Antlers, Gdynia-Kraków 2016[8]
- Okultyzm i nowoczesność (II wydanie), Wydawnictwo IX, Kraków 2021[9]
- Czytanie Grabińskiego [red.], Phantom Books Horror, Szczecinek 2019[10]
Artykuły (wybór)[edytuj]
- Literatura jako ocalenie. Znaczenie języka i twórczości literackiej dla Grabińskiego i jego bohaterów, (w: Czytanie Grabińskiego, Phantom Books Horror, 2019, s. 49-60)[10].
- Niesamowita, czyli jaka? O warunkach literatury niesamowitej, („FA-Art” nr 4/2014, s. 3-15).
- Krótka historia satanizmu, („Trans/Wizje” nr 5/2014, s. 155-162).
- Okultyzm, polityka, psychoanaliza, (w: Polityczność psychoanalizy, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2014, s. 403-416).
- Emocje, magia, interpretacja. Psychologia kulturowa Richarda Shwedera, („Trans/Wizje” nr 3/2012, s. 81-84).
- Pożytek z trzech głów. O smoku Stanisława Lema, („Guliwer” nr 1/2010, s. 20-25).
- Ocalić od wyrażenia. Symulakry i pop w „Kup kota w worku”, (w: Czytanie Różewicza, Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2010, s. 28-37).
- Rozwój gniazda słowotwórczego rdzenia czar-, (w: Bogactwo polszczyzny w świetle jej historii, tom 3, Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 2010, s. 25-35).
- Fenomen Oneironu. Między tradycją a nowatorstwem, (w: Czytanie Śląska i Zagłębia, Oficyna Wydawnicza Wacław Walasek, 2009, s. 70-79).
Tłumaczenia[edytuj]
- Carl Abrahamsson, Bezpiecznej jazdy, matko, (Wydawnictwo IX, Kraków 2019).
- Helena Bławatska, Opowieści okultne, (Wydawnictwo IX, Kraków 2019).
- Aleister Crowley, Śledztwa Simona Iffa, (wraz z Krzysztofem Azarewiczem, Lashtal Press, Gdynia 2017).
- Aleister Crowley, Na rozstaju dróg, (Lashtal Press, Gdynia-Londyn 2013).
- Gordan Djurdjevic, Narodziny nowego eonu. Magija i mistycyzm thelemy z perspektywy ponowoczesnej a/teologii, (Wydawnictwo 418, Olsztyn 2009).
Przypisy[edytuj]
- ↑ dr Krzysztof Stanisław Grudnik w bazie „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI). [dostęp 2021-12-30].
- ↑ http://otwarta.org/wp-content/uploads/2011/11/Sprawozdanie-merytoryczne-za-2010-r.pdf
- ↑ https://nagrodagrabinskiego.pl/czlonkowie-jury/
- ↑ Okultyzm w kulturze i literaturze przełomu XIX i XX wieku w bazie „Prace badawcze” portalu Nauka Polska (OPI).
- ↑ https://www.okultura.pl/pl/c/Hermaion/23
- ↑ https://www.facebook.com/wydawnictwoix/posts/3468233463210322
- ↑ http://wydawnictwo.us.edu.pl/node/10662
- ↑ https://www.facebook.com/black.antlers.press/photos/373360499676655
- ↑ https://wydawnictwoix.pl/produkt/okultyzm_i_nowoczesnosc/
- ↑ 10,0 10,1 http://www.phantombooks.pl/index.php/produkt/czytanie-grabinskiego-seria-wiwisekcje-grozy/.
This article "Krzysztof Grudnik" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Krzysztof Grudnik.
