Józwa Butrym

	Józwa Butrym
	Józwa Butrym
	Postać z Potopu
Twórca	Henryk Sienkiewicz
Grany przez	Bruno O’Ya
	Dane biograficzne
Rodzina	Butrymowie

Józwa Butrym zwany Beznogim – postać fikcyjna z powieści historycznej Potop Henryka Sienkiewicza.

Członek rodu Butrymów z Wołmontowicz, należącego do szaraczkowej szlachty laudańskiej, wśród której cieszył się dużym autorytetem z racji prawego, choć surowego charakteru i mądrości. Na kartach powieści opisywany jako wysoki, barczysty i bardzo silny. Zwano go kuternogą albo Józwą Beznogim, gdyż we wcześniejszych wojnach kozackich kula armatnia urwała mu stopę. Pomimo kalectwa, w czasie potopu szwedzkiego wciąż był aktywny fizycznie i zdolny do służby wojskowej. W pierwszej części powieści jest nieformalnym przywódcą drobnej szlachty laudańskiej i wrogiem Kmicica, a zwłaszcza jego towarzyszy, których potępia za hulaszczy tryb życia, samowolę i napaści dokonywane na miejscowej ludności. W efekcie zainicjował pogrom oficerów Kmicica, a później brał udział w rozbiciu jego oddziału. Po podpisaniu przez Janusza Radziwiłła układu w Kiejdanach i opowiedzeniu się Radziwiłła po stronie króla szwedzkiego przeciwko królowi Janowi Kazimierzowi, Józwa Butrym wraz ze swoimi ludźmi przyłączył się do antyradziwiłłowskiej i antyszwedzkiej opozycji, walcząc w chorągwi płk. Wołodyjowskiego, podczas gdy Kmicic pozostał oficerem w służbie Radziwiłła, co doprowadziło do kolejnych konfrontacji między nimi i ciężkiego zranienia Józwy. W dalszej części Potopu, Józwa służy wciąż pod dowództwem Wołodyjowskiego i bierze udział w walkach ze Szwedami. W tym czasie jego oponent, Kmicic, zrywa z obozem radziwiłłowskim, przedostaje się do Jana Kazimierza i oddaje wielkie zasługi w walce w obronie katolicyzmu, króla oraz Polski, odcinając się także od dawnego warcholstwa. Po ponownym spotkaniu Butrym stopniowo przekonuje się do uznania nowej postawy Kmicica.