Maria Bizańska
Maria Bizańska (ur. w XIX wieku) – polska fotografka profesjonalna, pierwsza w Krakowie kobieta samodzielnie prowadząca zakład fotograficzny[1].
Życiorys[edytuj]
Po zmarłym mężu Stanisławie Bizańskim w 1890 roku odziedziczyła zakład w Krakowie przy pl. Szczepańskim 3 i prowadziła go do 1896 roku[2]. Maria Bizańska należała do grona pierwszych fotografek profesjonalnych w Krakowie, które samodzielnie prowadziły zakłady fotograficzne i utrzymywały się z prowadzenia działalności fotograficznej. Przejmując zakład po zmarłym mężu Bizańska była już doświadczoną fotografką i przedsiębiorczynią[3]. W latach 1892-1905 prowadziła filię zakładu w Zakopanem przy ul. Nowotarskiej[4], a w latach 1893-1896 w Krynicy.
Małżeństwo miało dwójkę dzieci: Władysława (który prowadził z matką zakład w latach 1896-1900[4][5]) i Kazimierza.
Maria Bizańska zajmowała się również fotografią specjalistyczną. Obok zakładu fotograficznego Kriegerów, uczestniczyła w fotografowaniu prac podczas renowacji zabytków na Wawelu. W lipcu 1895 r. wykonała dokumentację fotograficzną tarcz herbowych znajdujących się na szczytowej ścianie skarbca katedralnego na Wawelu. Koniec XIX w. był początkiem stosowania fotografii jako narzędzia do dokumentacji stanu zabytku przed konserwacją[6].
Przypisy[edytuj]
- ↑ Martyna Nowicka, Profesjonalistki. O zawodowych fotografkach w Galicji, „Przegląd Kulturoznawczy”, 2014 (Numer 3 (21)), 2014, s. 328–335, DOI: 10.4467/20843860PK.13.028.3186, ISSN 2084-3860 [dostęp 2023-03-25] (pol.).
- ↑ Jerzy Koziński, Fotografia krakowska w latach 1840-1914 zarys historii, Wydawnictwo Literackie, 1978.
- ↑ Martyna Nowicka, Profesjonalistki. O zawodowych fotografkach w Galicji, „Przegląd Kulturoznawczy”, 2014 (Numer 3 (21)), 2014, s. 328–335, DOI: 10.4467/20843860PK.13.028.3186, ISSN 2084-3860 [dostęp 2023-03-30] (pol.).
- ↑ 4,0 4,1 Stanisław Bizański, zasoby.msl.org.pl [dostęp 2023-03-25] (pol.).
- ↑ Bizański Władysław, z-ne.pl [dostęp 2023-03-25].
- ↑ Anna Bednarek, Nie tylko Kriegerowie. Fotografowie Krakowa i jego zabytków w XIX wieku. "Krzysztofory. Zeszyty naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa", 37, 2019, „Krzysztofory. Zeszyty naukowe Muzeum Historycznego Miasta Krakowa” [dostęp 2023-03-30].
Bibliografia[edytuj]
- Jarek Majcher, Bogusław Szybkowski, Fotografowie Tatr 1859-1939, MS Wydawnictwo
- Aleksander Żakowicz i współpracownicy, Fotografia galicyjska do roku 1918 Fotografowie Galicji, Tatr oraz Księstwa Cieszyńskiego
Linki zewnętrzne[edytuj]
- Fotografia Marii Bizańskiej przedstawiająca pogrzeb Adama Mickiewicza w Katedrze na Wawelu, ze zbiorów Muzeum Krakowa
- Fotografia Marii Bizańskiej przedstawiająca tarcze herbowe na wschodniej ścianie szczytowej (przed konserwacją), ze zbiorów Instytutu Historii Sztuki Uniwersytetu Jagiellońskiego
This article "Maria Bizańska" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Maria Bizańska.
