Mystery Dungeon

Profesjonalne recenzje
Oceny krytyków
Interia.pl
Radio 1.7
Koniec Wszystkiego
Soundrive	86%
Gazeta Wyborcza	(pozytywna)
Nowamuzyka.pl	(pozytywna)

	Mystery Dungeon
	Mystery Dungeon
	Album studyjny Kozy
Wydany	21 maj 2019 (CD); 8 czerwiec 2019 (wersja cyfrowa); 9 czerwiec 2019 (Bandcamp)
Gatunek	Rap, alternatywny hip-hop, Trap, Horrorcore
Długość	36:44
Wydawnictwo	Lekter Records
Producent	SZ'ynek SZ'ympek, Sun Rasol
	Album po albumie
	Single z albumu Mystery Dungeon
	„De Profundis”; Wydany: 2 marca 2019; „RAMPY”; Wydany: 9 marca 2019;

Mystery Dungeon - Debiutancki album studyjny polskiego rapera Kozy wydany 21 maja 2019 roku nakładem wytwórni Lekter Records. Album ten reprezentuje stylistykę Trapu oraz Horrorcore-u. Album promowały single De Profundis oraz RAMPY.

Geneza, nagranie i wydanie[edytuj]

Po poprzednich singlach i projektach Kozy jak m.in. OrangeburgerStraße z Ozziem, 2 marca na kanale BYPASS ukazał się teledysk do singla "De Profundis", który zapowiadał kolejny projekt raszyńskiego rapera, czyli jego debiutancki album który nazwano "Mystery Dungeon"^[1]. Za realizację teledysku do utworu odpowiedzialny jest Maciej Koński. Koza na swoim profilu w serwisie Facebook w poście promujący singiel i album wspomniał, że album będzie osobisty, i że nie będzie się spodziewać, że przypadnie do gustu większości słuchaczy^[2]. W tym samym dniu, w którym wyszedł singiel ruszyła także przedsprzedaż albumu, który można było kupić na stronie Lekter Records^[3]. 9 marca wyszedł kolejny singiel z albumu pt. RAMPY, do którego teledysk nakręcił Maciej Koński wraz Anną Kukowską^[4].

21 maja 2019 został oficjalnie wydany album "Mystery Dungeon". Początkowo był on dostępny tylko w wersji CD, gdzie przez ten czas można było go kupić tylko na koncertach Kozy (w tym czasie na stronie Lekter Records był on niedostępny i wrócił na stronę dopiero 14 czerwca^[5]). 8 czerwca album pojawił się także na serwisach streamingowych^[6]^[7]^[8], a 9 czerwca został wydany w serwisie Bandcamp^[9].

21 sierpnia Koza w wywiadzie dla Czwórki^[10] przyznał się, że płytę "Mystery Dungeon" pisał na zjeździe po narkotykach oraz, że był on wtedy w okresie, gdzie bardzo nienawidził siebie i innych ludzi^[11]:

Strona Szablon:Cytat.css nie ma żadnej zawartości.

"Czułem się mega okropnie i potrzebowałem z jednej strony jakiejś takiej mitologizacji rzeczywistości, która by nadała temu mojemu cierpieniu wymiar bardziej uniwersalny. Coś co mógłby taki everyman poczuć, nawet nieświadomie, w trakcie swojego życia. Po drugie miałem dużo nienawiści w tym okresie. Do ludzi, do siebie. (…) Próba przypomnienia sobie tego nastroju, w którym byłem, kiedy to pisałem, jak już byłem w studio, wywoływała we mnie torsje."

W wywiadzie Koza opowiadał także m.in. ile trwało przygotowywanie materiału oraz pisanie tekstów na album^[12]:

Strona Szablon:Cytat.css nie ma żadnej zawartości.

"Jest przeświadczenie, że artysta pracuje nad płytą rok, dwa lata itd. Nie wiem, co ci wszyscy raperzy robią w tym czasie. Mój proces twórczy to jest pół godziny, godzina pisania tekstu, zazwyczaj na raz. Jak chcę, żeby kawałek był rozplanowany, to zajmuje mi to może kilka dni."

Odbiór krytyczny[edytuj]

Album uzyskał pozytywne oceny wśród krytyków. Marcin Flint w swojej recenzji na stronie Interia.pl pochwalił album m.in. za wyrazistość tekstów, idealnie odwzorowujący klimat podkład muzyczny oraz przyznał, że jest to album idealny na czasy strachu i beznadziei, ziszczania się postapokaliptycznych przepowiedni pisarzy Science Fiction oraz wskazał też, że album ten może wyrosnąć na jedną z płyt roku^[13]. Daniel Dobrowolski z Radia 1.7 uznał album za fascynujący, ale też trudny w odbiorze. Stwierdził także, że depresyjny nastrój i histeria w brzmieniu pozwalają wczuć się w klimat tworzony przez niecałe 40 minut trwania albumu oraz pochwalił też samego Kozę za zachowanie bardzo wysokiego poziomu pod względem lirycznym^[14].

Portal Koniec Wszystkiego w swojej krótkiej recenzji ocenił za to płytę dość chłodno twierdząc, że jest to przeintelektualizowana poezja oraz, że słowa oraz wersy nie łączą się ze sobą i zostają z tego tylko boleśnie błędnie stawiane akcenty^[15]. Natomiast pozytywną recenzję albumowi postawił Jarosław Kowal z portalu Soundrive m.in. twierdząc, że ktoś urodzony dekadę wcześniej mógłby tytuły oraz wersy Kozy na albumie porównać do rozważań wyśpiewywanych przez Kurta Cobaina czy Iana MacKaye'a. Przyznał on też, że niektóre wersy sprawiają wrażenie zapisanych dla samej satysfakcji konstruowania poetycko brzmiących zdań oraz, że "Mystery Dungeon" to dokumentacja poczucia beznadziei, która być może za kilka lat uchodzić będzie za głos pokolenia^[16].

Jarosław Szubrycht z Gazety Wyborczej także ocenił album pozytywnie dodając przy tym, że Koza jest objawieniem polskiego Hip-hopu, porównując przy tym klimat albumu Kozy do klimatu "Księgi Tajemniczej. Prolog" Kalibra 44^[17]. Jarosław Szczęsny w swojej recenzji na stronie Nowamuzyka.pl pochwalił album za warstwę liryczną, muzyczną, klimat utrzymany na albumie, a także porównał płytę Kozy z powieścią „Moby Dick” Hermana Melville`a^[18].

Ciekawostki[edytuj]

Początkowo album miał się ukazać w połowie kwietnia 2019, jednak ostatecznie przesunięto datę o następny miesiąc.

Połowa utworów na albumie posiada sample z soundtracku gry "Pokémon Mystery Dungeon".

W wersji streamingowej albumu utwór "RZYGANIE KRWIĄ NA KWASIE" nosi nazwę "Rzyganie krwią na kasie". Prawdopodobnie jest to błąd przy wpisywaniu utworu podczas dodawania albumu na serwisy streamingowe.

Koza w wywiadzie dla Gazety Magnetofonowej stwierdził, że najbardziej chciałby, żeby traktować ten album jako wewnętrzny dialog osoby z problemami psychicznymi, niż próbę obiektywizacji rzeczywistości.

Lista utworów[edytuj]

Nr

Tytuł utworu

Tekst

Produkcja

Długość

1.

„Helsinki”

Kamil Białaszek

SZ'ynek SZ'ympek