Organizacja hodowli zwierząt zarodowych
Organizacja hodowli zwierząt zarodowych – jednostka administracji specjalnej powołana dla zapewnienia postępu w hodowli zwierząt gospodarskich i systematycznego podnoszenia ich wartości użytkowej.
Regulacje prawne w sprawie hodowli zwierząt z 1934 r.[edytuj]
Na podstawie ustawy z 1934 r. o nadzorze nad hodowlą bydła, trzody chlewnej i owiec[1] i ustawy z 1934 r. o nadzorze nad hodowlą koni[2], przyjęto ramy prawne dotyczące organizacji hodowli zwierząt zarodowych. Ustawy miała na celu stwierdzenia wartości hodowlanej zwierząt gospodarskich poprzez prowadzenia przez izby rolnicze ksiąg zarodowych.
Wpisywanie zwierząt do ksiąg zarodowych dokonywano na żądanie właściciela zwierząt, wydawanie zaś rodowodów i zaświadczeń dokonywano na żądanie osób zainteresowanych. Izby rolnicze mogły za zgodą Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych uznać pewne rasy zwierząt za odpowiednie pod względem hodowlanym dla poszczególnych obszarów (gmin i powiatów) w okręgach swojej działalności. Do orzekania o uznaniu rozpłodników za odpowiednie do hodowli i wydawania właścicielom rozpłodników świadectw uznania powoływano komisje kwalifikacyjne przy izbach rolniczych. Komisja kwalifikacyjna uznawała za odpowiednie do hodowli te spośród doprowadzonych rozpłodników, które należały do rasy uznanej za odpowiednią zgodnie wymaganiami ustalonymi przez Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych.
Organizacja hodowli zwierząt z 1955 r.[edytuj]
Na podstawie dekretu z 1955 r. o organizacji hodowli zwierząt zarodowych przyjęto właściwości hodowli zwierząt zarodowych, określono rejonizację hodowli zwierząt gospodarskich oraz wskazano, jakie zwierzęta należy uznać za odpowiednie do hodowli rozpłodników zwierząt gospodarskich[3].
Dla celów hodowli zwierząt zarodowych przeprowadzano:
- ocenę wartości użytkowej zwierząt,
- wybór zwierząt wyróżniających się wartością użytkową i hodowlaną i wpisywanie ich do ksiąg zwierząt zarodowych,
- dalsze doskonalenie zwierząt zapisanych do ksiąg zwierząt zarodowych i tworzenie nowych ras i typów.
Dla poszczególnych gatunków oraz ras i typów zwierząt zależnie od ich wartości hodowlanej prowadzono:
- powiatowe, wojewódzkie i krajowe księgi zwierząt zarodowych,
- rejestr zwierząt wyróżniających się wartością użytkową.
Minister Rolnictwa w drodze rozporządzenia zarządził prowadzenie krajowych ksiąg elity zwierząt zarodowych, określił wymagania, jakim powinny odpowiadać zwierzęta dla zapisania ich do ksiąg lub rejestru, zasady i tryb prowadzenia ksiąg i rejestru oraz organy powołane do ich prowadzenia.
Na podstawie zarządzenia Ministra Rolnictwa z 1958 r. powołano wojewódzkie stacje hodowli zwierząt[4].
Organizacja hodowli zwierząt z 1960 r.[edytuj]
W ustawie o hodowli zwierząt gospodarskich z 1960 r. określono, że w celu stworzenia warunków umożliwiających dalszy postęp w hodowli zwierząt gospodarskich i systematyczne podnoszenie ich wartości hodowlanej, należy dla poszczególnych gatunków oraz ras i odmian zwierząt gospodarskich - wyróżniających się wartością hodowlaną - prowadzić księgi zwierząt zarodowych[5].
Minister Rolnictwa w drodze rozporządzenia określił rodzaje ksiąg zwierząt zarodowych, wymagania, jakim powinny odpowiadać zwierzęta dla zapisania ich do tych ksiąg, tryb zgłaszania, poddawania zwierząt ocenie wartości użytkowej, zasady i tryb prowadzenia ksiąg oraz organy administracji państwowej lub organizacje społeczne powołane do ich prowadzenia.
Minister Rolnictwa określił sposób poddawania zwierząt gospodarskich ocenie wartości użytkowej w celach hodowlanych nie związanych z zamiarem wpisania tych zwierząt do ksiąg zwierząt zarodowych. Minister Rolnictwa określił poszczególne tereny, na których rozpowszechniona była hodowla określonych ras bydła, trzody chlewnej, owiec oraz koni. Zwierzęta powinny wyróżniać się określoną wartością hodowlaną pozwalająca na powołanie ośrodków hodowlanych. Minister Rolnictwa ustalał zasady organizowania pracy nad doskonaleniem pogłowia zwierząt w tych ośrodkach.
Minister Rolnictwa uznał jako potrzebne objęcie specjalną opiekę zootechniczną i weterynaryjną nad zwierzętami, które zapisane były do ksiąg zwierząt zarodowych, nad stadami uznanymi za zarodowe lub reprodukcyjne. Ponadto zorganizował opiekę nad zwierzętami gospodarskimi poddanymi ocenie wartości użytkowej oraz zapładnianymi drogą sztucznego unasieniania.
Minister Rolnictwa po zasięgnięciu opinii prezydiów wojewódzkich rad narodowych uznawał pewne rasy i odmiany zwierząt gospodarskich za odpowiednie do hodowli dla poszczególnych rejonów danych województw.
Organizacja hodowli zwierząt z 1975 r.[edytuj]
Na podstawie ustawy z 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych[6] i na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z 1975 r. utworzono Centralną Stację Hodowli Zwierząt oraz okręgowe stacje hodowli zwierząt w 16 rejonach[7]. Centralna Stacja przejęła zadania i obowiązki dotychczasowej Wojewódzkiej Stacji Oceny Zwierząt w Warszawie oraz państwowych zakładów unasieniania zwierząt, a okręgowe stacje przejęły zadania i obowiązki wojewódzkich stacji oceny zwierząt i państwowych zakładów unasieniania zwierząt podległych terenowym organom administracji państwowej stopnia wojewódzkiego.
Centralna Stacja i okręgowe stacje podlegała Ministrowi Rolnictwa.
Centralna Stacja i okręgowe stacje były zakładami budżetowymi finansowanymi z budżetu centralnego Ministerstwa Rolnictwa.
Organizacja hodowli zwierząt z 2000 r.[edytuj]
Na podstawie ustawy 1997 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich[8] Minister Rolnictwa i Rozwoju Wsi utworzył w 2000 r. jednostkę organizacyjną o zasięgu krajowym o nazwie Krajowe Centrum Hodowli Zwierząt[9]. Centrum Hodowli jest państwowym zakładem budżetowym i podlega ministrowi właściwemu do spraw rolnictwa.
Przypisy[edytuj]
- ↑ Ustawa z dnia 5 marca 1934 r. o nadzorze nad hodowlą bydła, trzody chlewnej i owiec. Dz.U. z 1934 r. nr 40, poz. 349
- ↑ Ustawa z dnia 13 marca 1934 r. o nadzorze nad hodowlą koni. Dz.U. z 1934 r. nr 32, poz. 284
- ↑ Dekret z dnia 2 lutego 1955 r. o organizacji hodowli zwierząt zarodowych. Dz.U. z 1955 r. nr 6, poz. 34
- ↑ Zarządzenie Ministra Rolnictwa z dnia 31 maja 1958 r. w sprawie utworzenia wojewódzkich stacji hodowli zwierząt.
- ↑ Ustawa z dnia 2 grudnia 1960 r. o hodowli zwierząt gospodarskich. Dz.U. z 1960 r. nr 54, poz. 310
- ↑ Ustawa z dnia 28 maja 1975 r. o dwustopniowym podziale administracyjnym Państwa oraz o zmianie ustawy o radach narodowych. Dz.U. z 1975 r. nr 16, poz. 91
- ↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 10 lipca 1975 r. w sprawie utworzenia Centralnej i okręgowych stacji hodowli zwierząt. Dz.U. z 1975 r. nr 26, poz. 138
- ↑ Ustawa z dnia 20 sierpnia 1997 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich. Dz.U. z 1997 r. nr 123, poz. 774
- ↑ Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 15 grudnia 2000 r. w sprawie utworzenia Krajowego Centrum Hodowli Zwierząt. Dz.U. z 2000 r. nr 119, poz. 1260
This article "Organizacja hodowli zwierząt zarodowych" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Organizacja hodowli zwierząt zarodowych.
|
This page exists already on Wikipedia. |
