Stanisław Szkoc
| ||
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 29 kwietnia 1890 Czeladź | |
| Data i miejsce śmierci | 17 marca 1981 Czeladź | |
| Zawód, zajęcie | nauczyciel, społecznik, żołnierz | |
| Odznaczenia | ||
 
| ||
| [{{{www}}} Strona internetowa] | ||
Stanisław Jeremiasz Szkoc (ur. 29 kwietnia 1890 w Czeladzi, zm. 17 marca 1981 tamże) – nauczyciel, społecznik, żołnierz[1].
Uczył m.in. łaciny, rosyjskiego, niemieckiego, geografii, historii oraz zajęć praktycznych czy wychowania fizycznego[1]. Jako nauczyciel przepracował 55 lat.
Życiorys[edytuj]
Ukończył gimnazjum Księży Salezjanów w Daszowie koło Stryja, następnie wyjechał do Rosji, gdzie kontynuował naukę w Seminarium Nauczycielskim w Kursku. 15 września 1911 zdał tam egzamin na nauczyciela, w tym samym roku został pedagogiem w Publicznej Szkole Powszechnej w Koziegłowach. W 1916 zakończył pracę z powodu organizacji manifestacji szkolnej dla uczczenia Święta 3 Maja[2]. W tym samym roku rozpoczął pracę w Szkole Publicznej przy kopalni węgla Czeladź w dzielnicy Piaski, gdzie pracował do 1945 r.[1]
W czasie I wojny światowej Stanisław Szkoc wraz z ks. Kluszczyńskim organizował pomoc żywnościową i materialną dla organizujących się oddziałów Strzelca a później Wojska Polskiego[1] Na początku 1920 r. na ochotnika wstępuje do Wojska Polskiego i bierze udział w bitwie pod Radzyminem[2].
Podczas II wojny światowej organizował tajne nauczanie na terenie Piasków, potem Czeladzi a następnie w Przeczycach.
Od 1945 został stałym nauczycielem w Czeladzkiej Szkole Powszechnej nr 1, w której pracował do 1965 r. Szkoła zawdzięcza mu liczne sukcesy sportowe swoich uczniów[3].
Praca gimnastyczno-sportowa[edytuj]
W pierwszych latach II Rzeczypospolitej należał do pionierów i pierwszych prezesów Klubu Sportowego "Brynica", który to Klub dał podstawy organizacyjne Czeladzkiemu Klubowi sportowemu CKS Czeladź[4]. W latach międzywojennych oraz po II wojnie światowej na stadionie sportowym, szkolnym oraz w parku Jordana organizował występy z udziałem od 200 do 300 ćwiczących uczniów i uczennic[3]. Odbywały się z okazji Dnia Dziecka, Dni sportu, z okazji zakończenia roku szkolnego. Uprawnienia te zdobył uczestnicząc w licznych kursach Towarzystwa gimnastycznego Sokół (brał udział w zlotach i pokazach urządzanych w Krakowie, Lwowie, Poznaniu i Pradze). W pracy gimnastyczno-sportowej współpracował mn. z Józefem Pawełczykiem.
-
Stanisław Szkoc i młodzież ze szkoły nr. 1 udająca się na pokaz 23 czerwca 1960 r.
-
Na boisku szkolnym 22 czerwca 1957 r.
Uratowanie życia Kazimierzowi Kusztypowi[edytuj]
W grudniu 1959 r. Stanisław Szkoc uratował życie 9 letniemu chłopcu – Kazimierzowi Kusztypowi, uczniowi 2 klasy Szkoły nr 1. Zdarzenie miało miejsce na Przetoku (zalew wodny obok Brynicy). Nauczyciel udał się z uczniami na ślizgawkę, by doskonalić ich umiejętności łyżwiarskie. Prowadząc zajęcia zauważył, że pod jednym z chłopców z kilkunastoosobowej grupy, która też przyszła pojeździć na łyżwach, załamał się lód. Chłopak wpadł do wody, tonął. Szkoc, mający już 68 lat, z narażeniem życia, wskoczył do trzymetrowej toni i wydobył tonącego[2][5].
Rodzina[edytuj]
Stanisław Szkoc miał 3 synów i 3 córki. Syn Jan Szkoc był wieloletnim proboszczem Parafii pw. Św. Tomasza na Pogoni w Sosnowcu. Wnuczka Stanisława Szkoca – Barbara Gruszka-Zych to poetka, dziennikarka i reporterka.
Odznaczenia[edytuj]
- Złoty Krzyż Zasługi za uratowanie życia dziecku, 20 sierpnia 1956 roku[6][7].
- Medal Komisji Edukacji Narodowej za zasługi dla oświaty i wychowania, 27 marca 1980 roku[6].
Przypisy[edytuj]
- ↑ 1,0 1,1 1,2 1,3 dr Mirosław Ponczek, EKSPRES ZAGŁĘBIOWSKI – Niezależna Gazeta Miłośników Zagłębia Dąbrowskiego, nr 12 (39) ROK III, s. 22., 1 listopada 1992.
- ↑ 2,0 2,1 2,2 M. i Wit Gruszka, Materiały pochodzące z prywatnych zbiorów.
- ↑ 3,0 3,1 Agata Grabowska-Maj (red.), Stulecie Szkoły Podstawowej Nr 1 im. Stanisławy Łakomik w Czeladzi, ss. 14-18., 2002.
- ↑ M. Ponczek, Rozwój kultury fizycznej w Zagłębiu Dąbrowskim (1864-1939), 1992.
- ↑ A. Nawrocki, "Człowiek, który wie..." w: "Dziennik Zachodni", 1959.
- ↑ 6,0 6,1 Wit Gruszka, "Stanisław Szkoc - pedagog, nauczyciel, obrońca ojczyzny" w: "Echo Czeladzi", maj 2002.
- ↑ Wit Gruszka, "Echo pewnego reportażu" w: "Dziennik Zachodni", 1960.
This article "Stanisław Szkoc" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Stanisław Szkoc.
Read or create/edit this page in another language[edytuj]
- Ludzie urodzeni w Czeladzi
- Członkowie Towarzystwa Gimnastycznego „Sokół” (II Rzeczpospolita)
- Odznaczeni Złotym Krzyżem Zasługi (Polska Ludowa)
- Odznaczeni Medalem Komisji Edukacji Narodowej
- Polscy nauczyciele
- Uczestnicy Bitwy Warszawskiej (1920)
- Uczestnicy tajnego nauczania na ziemiach polskich 1939–1945
- Urodzeni w 1890
- Zmarli w 1981
