Technik rachunkowości

Technik rachunkowości – tytuł zawodowy nadawany w Polsce absolwentom szkół kształcących w zawodzie technik rachunkowości.

Informacja o zawodzie[edytuj]

Pierwotnie w zawodzie technik rachunkowości wyodrębniano dwie kwalifikacje^[1]:

AU.36. Prowadzenie rachunkowości (obecnie zostały zmienione^[2])
AU.65. Rozliczanie wynagrodzeń i danin publicznych (obecnie zostały zmienione^[2])

Po wprowadzonych zmianach w zawodzie technik rachunkowości wyodrębnia się tylko dwie kwalifikacje^[2]:

EKA.05. Prowadzenie spraw kadrowo-płacowych i gospodarki finansowej jednostek organizacyjnych.
EKA.07. Prowadzenie rachunkowości.

Zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Edukacji Narodowej z dnia 16 maja 2019 r. w sprawie podstawy programowej kształcenia w zawodach (Dz.U. 2019 poz. 991), absolwent szkoły kształcącej w zawodzie technik rachunkowości legitymujący się dyplomem technika rachunkowości, jest przygotowany do wykonywania następujących zadań zawodowych^[2]:

1. Prowadzenia spraw kadrowo-płacowych i gospodarki finansowej jednostek organizacyjnych:

a) prowadzenia rekrutacji i selekcjonowania kandydatów do pracy,

b) sporządzania dokumentacji kadrowej,

c) prowadzenia spraw związanych ze świadczeniami socjalnymi,

d) rozliczania wynagrodzeń i składek pobieranych przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych,

e) prowadzenia analizy zatrudnienia i wynagrodzeń,

f) prowadzenia ewidencji podatkowych i rozliczeń podatkowych,

g) prowadzenia rozliczeń finansowych z kontrahentami i podmiotami rynku finansowego.

2. Prowadzenia rachunkowości:

a) organizowania rachunkowości jednostek organizacyjnych,

b) ewidencjonowania operacji gospodarczych,

c) przeprowadzania inwentaryzacji i rozliczania jej wyników,

d) wyceniania składników aktywów i pasywów,

e) ustalania wyniku finansowego,

f) sporządzania jednostkowych sprawozdań finansowych,

g) prowadzenia analizy finansowej.

Technik rachunkowości po zakończeniu 6-letniej praktyki w księgowości, zgodnie z art. 54 ustęp 2 pkt 5b ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r., o finansach publicznych (Dz. U. 2009 Nr 157, poz. 1240 ze zm.), posiada kwalifikacje zawodowe i spełnia wszystkie warunki do obejmowania stanowiska „głównego księgowego” we wszystkich jednostkach i sektorach finansów publicznych bez ograniczeń^[3].

Materiał nauczania dla zawodu technik rachunkowości, to m.in.[edytuj]

Zasady prowadzenia ksiąg rachunkowych:

Zasady i przepisy prawa dotyczące prowadzenia rachunkowości.

Typy operacji gospodarczych.

Konto księgowe: elementy, rodzaje i zasady funkcjonowania.
Dzielenie i łączenie kont księgowych.
Zasady ewidencji na kontach syntetycznych i analitycznych.
Ewidencja pozabilansowa.
Rozliczenia pieniężne: formy i zasady ewidencji.
Zasady wyceny środków pieniężnych.
Zasady wyceny i ewidencji innych środków pieniężnych, papierów wartościowych i kredytów.
Zasady wyceny i ewidencji rozrachunków.
Zasady wyceny i ewidencji aktywów trwałych.
Zasady wyceny i ewidencji rzeczowych składników aktywów obrotowych.
Zasady wyceny i ewidencji kapitałów (funduszy) własnych i specjalnych.
Zasady ewidencji przychodów i kosztów ich uzyskania.
Procedura ustalania wyniku finansowego.

Dokumentacja księgowa:

Zasady dokumentowania operacji gospodarczych.
Cechy i klasyfikacja dowodów księgowych.
Funkcje dowodów księgowych.
Zasady sporządzania dowodów księgowych.
Elementy dowodu księgowego.
Zasady kontroli dowodów księgowych.
Zasady poprawiania błędów w dowodach księgowych.
Przygotowanie dowodów do księgowania.
Zasady archiwizowania dowodów księgowych.

Ewidencja księgowa w programie finansowo-księgowym:

Zasady bezpieczeństwa, higieny pracy i wymagania ergonomii na stanowisku pracy z komputerem.
Ewidencja środków pieniężnych w kasie i na rachunkach bankowych.
Ewidencja rozrachunków.
Amortyzacja środków trwałych.
Ewidencja środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Ewidencja inwestycji długoterminowych.
Ewidencja zakupu materiałów i towarów.
Ewidencja rozchodu materiałów i towarów.
Ewidencja produktów pracy.
Odpisy aktualizujące wartość składników aktywów.
Ewidencja kapitałów (funduszy) własnych i funduszy specjalnych.
Wycena bilansowa aktywów i pasywów.
Wynik finansowy i jego rozliczanie.

Rozliczenia podatkowe:

Obliczanie zobowiązań i należności wobec urzędu skarbowego z tytułu podatku VAT.
Prowadzenie ewidencji w celu ustalenia, zobowiązania lub należności z tytułu podatku VAT.
Rozliczanie podatku VAT
Rozliczanie podatku VAT należnego u podatników nie zobowiązanych do stosowania kas fiskalnych.
Sporządzanie deklaracji VAT.
Cenotwórczy charakter podatku akcyzowego i podatku VAT.
Prowadzenie ewidencji akcyzy.
Rozliczanie podatku akcyzowego.
Sporządzanie deklaracji AKC.
Formy opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Obliczanie podatku dochodowego od osób fizycznych z uwzględnieniem odliczeń i ulg w różnych formach opodatkowania.
Sporządzanie rozliczeń rocznych z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych (PIT).
Obliczanie podatku dochodowego od dochodu uzyskanego za granicą.
Zasady opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych.
Obliczanie podatku dochodowego od osób prawnych z uwzględnieniem odliczeń i ulg.
Analizowanie konta zespołu 8 „Podatek dochodowy”.
Sporządzanie rozliczeń rocznych z tytułu podatku dochodowego od osób prawnych (CIT).
Rozliczanie pozostałych podatków.
Sporządzanie deklaracji PCC oraz deklaracji innych podatków lokalnych.
Przechowywanie dokumentacji podatkowej.

Rachunek kosztów:

Istota, zakres i zadania rachunku kosztów.
Przekroje klasyfikacyjne kosztów.
Warianty rachunku kosztów.
Etapy ewidencji i rozliczania kosztów.
Ewidencja kosztów w układzie rodzajowym i ich rozliczanie.
Rozliczenia międzyokresowe kosztów.
Ewidencja i rozliczanie kosztów zakupu.
Ewidencja i rozliczanie kosztów wydziałowych.
Ewidencja i rozliczanie kosztów produkcji pomocniczej.
Ewidencja i rozliczanie kosztów produkcji podstawowej.
Ewidencja i rozliczanie kosztów zarządu.
Ewidencja i rozliczanie kosztów sprzedaży.
Metody amortyzacji środków trwałych i wartości niematerialnych i prawnych.
Kalkulacja: pojęcie, rodzaje i metody.
Ewidencja wyników kalkulacji.

Inwentaryzacja:

Metody inwentaryzacji.
Dokumentacja z przebiegu inwentaryzacji.
Istota i podział różnic inwentaryzacyjnych.

Majątek i kapitały jednostki organizacyjnej:

Zasoby majątkowe jednostki organizacyjnej.
Źródła finansowania zasobów majątkowych.
Bilans.
Zasada równowagi bilansowej.
Źródła przychodów i ich klasyfikacja.
Koszty uzyskania przychodów.
Inwentaryzacja: rodzaje, etapy i zasady.
Analiza finansowa: przedmiot, zadania, etapy i metody.
Ewidencja księgowa różnic inwentaryzacyjnych.

Elementy finansów publicznych i system podatkowy:

Zasady finansów publicznych.
Gospodarka budżetowa państwa.
Procedura budżetowa.
Źródła i struktura dochodów budżetowych.
Klasyfikacja i struktura wydatków budżetowych.
Budżety samorządów terytorialnych.
System podatkowy w Polsce.
Konstrukcja podatków.
Charakteryzowanie podatków.
Podstawy prawne wymiaru i zasad poboru podatków dochodowych.
Podstawy prawne wymiaru i zasad poboru podatku od towarów i usług.
Podstawy prawne wymiaru i zasad poboru podatku akcyzowego.
Podstawy prawne wymiaru i zasad poboru podatków lokalnych.
Podstawy prawne wymiaru i zasad poboru pozostałych opłat publicznych.

Formalno-prawne podstawy działalności:

Prawo podatkowe.
Prawo pracy.
Prawo ubezpieczeniowe.
Prawo dotyczące ochrony danych osobowych.
Prawo autorskie.
Prawo konsumenckie.
Przepisy prawa dotyczące działalności gospodarczej.
Kodeks postępowania administracyjnego.
Prawo spółek handlowych
Wybrane elementy prawa finansowego.
Ustawodawstwo dotyczące samorządów.

Sprawozdanie finansowe i analiza wskaźnikowa:

Roczne jednostkowe sprawozdanie finansowe.
Użytkownicy sprawozdawczości finansowej.
Wykorzystanie wskaźników finansowych w ocenie jednostki organizacyjnej.

Statystyka:

Przedmiot i zadania statystyki.
Pojęcia statystyki.
Przedmiot badań statystycznych.
Etapy badania statystycznego.
Opracowanie materiału statystycznego.
Prezentowanie materiału statystycznego.
Analiza struktury zbiorowości.
Analiza współzależności zjawisk.
Analiza dynamiki zjawisk.
Zastosowanie statystyki w praktyce gospodarczej.
Zastosowanie pakietu EXCEL do opracowań statystycznych.
Zastosowanie programu WORD do prezentacji danych.
Zastosowanie pakietu POWER POINT do prezentacji danych.
Zastosowanie wybranych pakietów statystycznych, np. STSTGRAPHICS, SPSS.
Analiza natężenia.

Ubezpieczenia społeczne i rozliczenia z ZUS:

Zasady podlegania ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym.
Zgłaszanie do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych.
Sporządzanie dokumentacji zgłoszeniowej do ubezpieczeń.
Sporządzanie dokumentacji wyrejestrowania z ubezpieczeń.
Odpowiedzialność płatników składek na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne.
Sporządzanie dokumentacji zmiany danych.
Sporządzanie deklaracji rozliczeniowych i raportów imiennych.
Sporządzanie dokumentacji zasiłkowej.
Zasady podlegania składkom na Fundusz Pracy i Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych.

Naliczanie wynagrodzeń:

Obliczanie wynagrodzenia brutto.
Obliczanie składek na ubezpieczenia społeczne, składki zdrowotnej i zaliczki na podatek dochodowy.
Obliczanie wynagrodzeń netto i do wypłaty.
Sporządzanie i rozliczanie rachunków do umów cywilnoprawnych nie objętych ubezpieczeniem społecznym.
Sporządzanie i rozliczanie rachunków do umów cywilnoprawnych objętych ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym.
Zastosowanie programów do obliczania wynagrodzeń odprowadzania składek na ubezpieczenie społeczne, zdrowotne i fundusz pracy.

Wynagrodzenia za pracę:

Umowy cywilnoprawne.
Stosunek pracy.
Rodzaje umów o pracę.
Systemy czasu pracy.
Wynagrodzenia: pojęcie, podział, funkcje
Systemy wynagradzania pracowników.
Dokumentacja wynagrodzeń.
Urlopy pracownicze.
Rozwiązanie umów o pracę.
Świadectwa pracy.
System ubezpieczeń społecznych w Polsce.
Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne.
Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne.
Zasady ustalania podstawy wymiaru podatku dochodowego od osób fizycznych.
Obliczanie składek na ubezpieczenia społeczne i składki na ubezpieczenie zdrowotne.

Zakładowy fundusz świadczeń socjalnych:

Zasady tworzenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.
Odpis podstawowy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych.
Inne zwiększenia Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.
Zasady wykorzystania Zakładowego Funduszu Świadczeń Socjalnych.
Świadczenie urlopowe.

Świadczenia pieniężne z ubezpieczenia społecznego:

Świadczenia finansowane z ubezpieczenia chorobowego.
Uprawnienia do świadczeń z ubezpieczenia chorobowego.
Zasiłek chorobowy.
Zasiłek opiekuńczy.
Zasiłek macierzyński.
Zasiłek wyrównawczy.
Świadczenie rehabilitacyjne.

Dokumentacja pracownicza:

Prawo pracy.
Zasady tworzenia akt osobowych pracownika.
Ochrona danych osobowych pracownika.
Zasady sporządzania umów o pracę i umów cywilnoprawnych.
Prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy (zakres czynności – obowiązków).
Systemy kancelaryjne
Dokumentacja związana z nawiązaniem stosunku pracy.
Dokumentacja tworzona w trakcie stosunku pracy.
Dokumentacja związana z rozwiązaniem stosunku pracy.
Metody ewidencjonowania czasu pracy.
Dokumentacja związana z urlopowaniem pracownika.
Polecenie wyjazdu służbowego.
Pisma w sprawie kar i nagród.

Bezpieczeństwo pracy:

Prawa i obowiązki pracownika w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy.
Obowiązki pracodawcy w zakresie bhp.
Zarządzanie bezpieczeństwem w przedsiębiorstwie.
Zagrożenia w pracy biurowej.

Bezpieczne wykonywanie pracy:

Organizowanie stanowiska pracy biurowej.
Zasady i przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy oraz przepisów ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska podczas wykonywania zadań zawodowych.
Zasady ochrony środowiska w pracy biurowej.
System pomocy medycznej w przypadku sytuacji stanowiącej zagrożenie zdrowia i życia.
Zapobieganie zagrożeniom życia i zdrowia w miejscu pracy.
Pierwsza pomoc w stanach zagrożenia życia i zdrowia.
Czynniki szkodliwe dla zdrowia i życia człowieka występujące w pracy biurowej.

Ochrona pracy i środowiska:

Przepisy o ochronie środowiska.
Przepisy o postępowaniu z odpadami.
Przepisy o ochronie przeciwpożarowej.
Instrukcje przeciwpożarowe.
Przepisy prawa pracy i bhp.
Przepisy dotyczące bhp i ergonomii w poszczególnych branżach.
Instytucje ochrony pracy.
Przepisy dotyczące odszkodowań z tytułu wypadków przy pracy lub choroby zawodowej.
Prawa i obowiązki pracownika i pracodawcy w zakresie bhp.
Zagrożenia dla zdrowia pracownika w pracy biurowej.

Marketing:

Istota i zadania marketingu.
Rynek, instytucje rynkowe i pozarynkowe w otoczeniu przedsiębiorstwa.
Segmentacja rynku.
Strategie marketingowe.
Analiza potrzeb i zachowań nabywców.
Badania marketingowe.
Metody i techniki badań marketingowych.
Przetwarzanie danych marketingowych.
Wykorzystanie wyników badań marketingowych.
Strategia produktu.
Funkcja produktu w marketingu.
Marketing mix.
Strategia ceny.
Dystrybucja towarów w marketingu.
Promocja jako narzędzie marketingu.
Planowanie działalności marketingowej oraz kontrola planu działań.
Przepisy prawne regulujące działalność marketingową.
Organizacja działań marketingowych w przedsiębiorstwie.

Współpraca z kontrahentami:

Kultura osobista w miejscu pracy.
Zasady i normy zachowania w miejscu pracy.
Warunki skutecznej komunikacji.
Wpływ pracownika na kształtowanie wizerunku firmy.
Sztuka rozwiązywania konfliktów.
Postawa asertywna.
Stres w miejscu pracy.
Sztuka negocjowania i rozwiązywania konfliktów.
Współpraca podmiotu gospodarczego z bankiem.
Organizacja przyjęć oficjalnych i towarzyskich.

Środki techniczne w pracy biurowej:

Typowe środki techniczne pracy biurowej.
Instrukcje obsługi sprzętu biurowego.
Komputery.
Środki łączności (faks, telefaks, komputer z Internetem – poczta elektroniczna).
Sprzęt kopiujący (kserokopiarka, skaner).
Pomocniczy sprzęt biurowy (laminator; bindownica, gilotyna, niszczarka).
Konserwacja i naprawa sprzętu biurowego.

Korespondencja biurowa:

Dokumentacja dotycząca podejmowania działalności gospodarczej.
Zasady redagowania pism.
Elementy składowe pism.
Blankiety korespondencyjne.
Pisma z tytułem – protokoły, sprawozdania, notatki służbowe.
Korespondencja wewnętrzna.
Korespondencja związana z przyjęciem pracownika.
Korespondencja związana z trwaniem stosunku pracy.
Korespondencja związana z rozwiązaniem umowy o pracę.
Pisma handlowe występujące w transakcjach kupna-sprzedaży.
Przyjmowanie i wysyłanie korespondencji.
Programy komputerowe do edycji tekstów, tworzenia arkuszy kalkulacyjnych I prezentacji multimedialnych (np. MS Word, MS Excel, Power Point.)
Archiwizacja dokumentacji.

Prowadzenie dokumentacji w języku obcym:

Tłumaczenie dokumentów.
Redagowanie dokumentów związanych z zatrudnieniem.
Redagowanie dokumentów w sprawach handlowych.
Redagowanie materiałów promocyjnych.
Korzystanie z przepisów i materiałów obcojęzycznych.

Porozumiewanie się z klientem i współpracownikami w języku obcym:

Słownictwo związane z wykonywaniem zadań zawodowych.
Obsługa klientów w języku obcym.
Zastosowanie zwrotów grzecznościowych.
Wydawanie poleceń.
Negocjowanie warunków umowy.
Prowadzenie rozmów bezpośrednich i telefonicznych.
Posługiwanie się literaturą obcojęzyczną.

Funkcjonowanie przedsiębiorstw:

Przedsiębiorstwo i jego otoczenie.
Klasyfikacja podmiotów gospodarczych.
Formy współpracy i powiązań przedsiębiorstw.
Charakterystyka działalności gospodarczej.
Wybrane klasyfikacje kosztów produkcji.
Koszty i przychody działalności przedsiębiorstwa i ich wpływ na wynik finansowy.
Modele konkurencji.
Formy własności i organizacji przedsiębiorstw.
Funkcje przedsiębiorstw.
Strategie i planowanie działalności przedsiębiorstwa.
Analiza SWOT.