Zakapior (Bieszczady)

Zakapior – charakterystyczna grupa ludzi identyfikowana z regionem polskich Bieszczadów. To swoisty wytwór kulturowy.

Kim jest zakapior?

Istnieje różnorodność postrzegania oraz identyfikowania zakapiora. Można identyfikować taką osobę jako: menela, alkoholika, chama, megalomana, jak również jako twardziela, który nie lęka się groźnej bieszczadzkiej przyrody.

Specyfika regionu kształtuje określony sposób ich zachowania. Zakapior kieruje się według określonego etosu oraz kodeksu postępowania. Zazwyczaj to życzliwy człowiek, który podzieli się tym co posiada (chodź zazwyczaj posiada niewiele). Grupa ta reprezentowana jest w dużym procencie przez artystów. Niektóre jednostki posiadają pewne słabości i wady, jednak silna osobowość umożliwia prowadzenie swobodnego trybu życia. Codzienna egzystencja w otaczającej przyrodzie daje inspiracje do twórczego życia.

Sięgając historią wstecz w regionie bieszczadzkiej puszczy występowali tołhaje i beskidnicy. W okresie II wojny światowej grasowały bandy UPA. Po akcji „Wisła” tereny się wyludniły co stanowiło idealne miejsce do skrywania się m.in. przestępców. Bieszczady stały się idealnym miejscem dla osób poszukujących swobody osobistej i wolności myśli. Niektórzy po prostu przybili w ten region w celu poszukiwaniu pracy, często zrywając całkowicie z dotychczasowym sposobem życia – gonitwą za pieniądzem, odpowiedzialnością za innych itp. W śród tzw. uciekinierów w Bieszczady jest reprezentacja wielu grup społecznych. Dzikość terenu i szerokie możliwości działania dały pole do rozpoczęcia życia od nowa według własnej wizji. Przybysze często osiedlali się w zrujnowanych domach, jak i budowali prowizoryczne domki, baraki, jak i szałasy. Potrzeba zarabiania na życie u niektórych wydobyła zdolności artystyczne. Swobodny tryb sprawiał, iż osadnicy musieli sprostać wiele trudom życiowych, co sprawiło, iż przetrwali najsilniejsi. Obecnie utrzymują się oni przeważnie z działalności turystycznej oraz z dorywczej pracy związanej z turystyką.

Zakapior to gatunek właściwy tylko terenom Bieszczadów. Od kilku dekad zakapiory tworzą koloryt tej ziemi. O tytule zakapiora decyduje bowiem nie zawód, ale osobowość oraz barwność postaci. Jak sami mówią o sobie – na to miano zakapiora trzeba sobie zasłużyć i ciężko zapracować. W Bieszczady już nikt nie ucieka, więc „zakapiorów” jest coraz mniej. Nigdzie słowo „zakapior” nie brzmi tak dumnie jak w Bieszczadach.

Do największych bieszczadzkich zakapiorów zalicza się m.in.

• Adam Glinczewski ps. „Łysy”;
• Andrzej Lach Załęski – Andrij Kirym (vel polak) – Franciszek Lach;
• Andrzej Borowski ps. „Żmiju”;
• Janusz Zubow;
• Jędrek Połonina, właśc. Andrzej Wasielewski, znany również jako Jędruś Świątkarz oraz Kapeluszowy Kowboj;
• Lutek Pińczuk;
• Roman Dobrowolski ps. “Łabi”;
• Ryszard Denisiuk ps. „Bury”;
• Ryszard Krzeszewski ps. “Prezes”;
• Władysław Nadopta szerzej znany dzięki piosenkom Wojciecha Belona jako Majster Bieda.

Materiały o Zakapiorach

Książki

• Andrzej Potocki, Majster Bieda, czyli zakapiorskie Bieszczady, Wydawnictwo Carpathia.

Materiały wideo

• Zakapiorskie Bieszczady – program TVP3 Rzeszów;
• Drwale i inne opowieści Bieszczadu – serial Polsat Play;
• Przystanek Bieszczady, program Discovery Channel.

Przypisy

This article "Zakapior (Bieszczady)" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Zakapior (Bieszczady).

---

 Facebook Page

 Follow us on Twitter !

Read or create/edit this page in another language

• Zakapior (Bieszczady) in English