Bartłomiej Czychy
Bartłomiej Czychy (ur. 1767, zm. 21 sierpnia 1832 w Warszawie) – polski brat pijarski, przez wiele lat związany z warszawskim kolegium zakonnym.
Pochodził z Moraw, do zakonu pijarów wstąpił z początkiem roku 1787. Nie przyjmował wyższych święceń i jako brat zakonny miał powierzony dozór nad kościołem przy ulicy Długiej (późniejsza katedra polowa). Zajmował się także drukarstwem i od 1826 pełnił obowiązki prefekta składu czcionek drukarni pijarskiej. Znał język niemiecki i łacinę, w tym ostatnim języku chętnie czytał dzieła na temat magii.
Czychy zapisał się w pamięci warszawiaków jako opiekun młodzieży szkolnej uczęszczającej do zakładu pijarów. Wiele ciepłych słów poświęcił mu Kazimierz Władysław Wójcicki, który wspominał Czychego jako człowieka pracowitego, łagodnego i wyrozumiałego, i chociaż powolnego, to umiejącego zadbać o porządek w zakrystii, także pod względem organizowania pomocy ministrantów; zakrystian starał się znaleźć satysfakcjonujące zajęcie dla każdego z chętnych uczniów, a w potrzebie pocieszał ich, rozdając książeczki do nabożeństwa i obrazki albo wpuszczając na kościelną wieżę. Umiejętności pocieszania brata Czychego poznał również sam Wójcicki, kiedy został skarcony za nieudolne służenie do mszy przez jednego z nauczycieli pijarskich, ks. Wojciecha Politowskiego.
Według słów Wójcickiego, Czychy był jednym z najchętniej odwiedzanych pijarów przez absolwentów warszawskiej szkoły. Znany był osobiście księciu Józefowi Poniatowskiemu, który w czasie jednej z wypraw napoleońskich przejeżdżał przez Morawy, odnalazł tam rodzinę pijara, a potem przekazał mu w Warszawie od niej pozdrowienia.
Wójcicki zapamiętał Czychego jako człowieka "wysokiego wzrostu, twarzy pociągłej, chudego". Czychy zmarł 21 sierpnia (u Wójcickiego podana data 20 sierpnia) 1832 w Warszawie, pochowany został na cmentarzu Powązkowskim (bez nagrobku).
Bibliografia[edytuj]
- Kazimierz Władysław Wójcicki, Cmentarz Powązkowski pod Warszawą, tom I, Drukarnia S. Orgelbranda, Warszawa 1855, s. 114-115, 257
- Edward Kryściak, Wykaz biogramów pijarów opracowanych przez ks. Jana Innocentego Bubę Sch. P. zamieszczonych w "Diccionario Enciclopedico Escolapio", t. II, Salamanca 1983 r., w: Wkład pijarów do nauki i kultury w Polsce XVII-XIX w. (pod redakcją Ireny Stasiewicz-Jasiukowej), Zakład Historii Nauk Społecznych Instytutu Historii Nauki, Oświaty i Techniki Polskiej Akademii Nauk, Polska Prowincja Pijarów, Warszawa-Kraków 1993, s. 573
This article "Bartłomiej Czychy" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Bartłomiej Czychy.
