Człowiek w fantastyce

Ludzie występują w większości światów fantastycznych i odgrywają w nich ważną rolę.

Literatura fantastycznonaukowa[edytuj]

W twórczości science fiction rasa ludzka opisywana jest jako jedyna istniejąca we Wszechświecie (Asimov, McMaster Bujold) lub jako jedna z kilku, czy wielu istniejących (Haldeman, Cherrych, Brin, Scott Card, Resnick, Star Trek).

W pierwszym przypadku dochodzi czasem do zróżnicowania fizycznego mieszkańców mieszkających na różnych planetach (Le Guin – cykl Ekumena, Uniwersum Diuny Herberta). Cywilizacja ludzka przedstawiana jest zwykle jako bardzo wysoko rozwinięta technologicznie, zamieszkująca duże obszary wszechświata, podejmująca olbrzymie wyzwania (terraformowanie – Robinson, podróże międzygwiezdne – Aldiss), czasem ludzie zamieszkują wręcz planety przemierzające kosmos (Blish). Niekiedy ludzkość osiąga taki stopień rozwoju, że przeżywa z tego powodu kryzys (cykl Fundacja) lub też podnosi się po wyniszczających wojnach (Miller).

W świecie, gdzie ludzie współegzystują z innymi rasami zwykle uczą się dopiero stawiać pierwsze kroki w kosmosie (Star Trek, Brin). Autorzy starają się jednak w tym przypadku uwypuklić zalety człowieka, których nie mają inne rasy, a które dają mu przewagę mimo zacofania technologicznego. Zwykle stawia się na innowacyjność, ekspansywność (Star Trek, opowiadania Gambit pionka Timothy Zahna, Turniej Frederica Browna). Częstym motywem jest wojna międzyplanetarna (Haldeman, Scott Card).

Oddzielna gałąź literatury to inner space, przedstawiająca wnętrze człowieka postawionego w obliczu rozwoju technologicznego (Ballard).

Literatura fantasy[edytuj]

Zwykle w fantasy ludzie, niekiedy różniący się od rzeczywistych przedstawicieli gatunku homo sapiens np. zdolnością do uprawiania magii, występują obok innych ras inteligentnych, z którymi się często mogą krzyżować

U J.R.R. Tolkiena ludzie zaliczani są, obok elfów, do Dzieci Ilúvatara. W Czwartej Erze stali się rasą dominującą w Śródziemiu.

Osobny artykuł: Atani (Śródziemie).

W Sadze o wiedźminie wypierają inne rasy: elfy oraz krasnoludy, gnomy i niziołki. Często spotyka się półelfy.

W twórczości Pacyńskiego obok ludzi żyją wymieniane elfy, trolle i skrzaty i istnieją sugestie, że należy ich utożsamiać z prymitywnymi hominidami.

W świecie powieści Łowy na węże morskie oraz Ścieżka bohatera ludzie zostali wypędzeni z kosmosu przez Erydian i żyją obok neandertalczyków na planecie muzeum wraz z dinozaurami i mamutami. Niektórzy ludzie, próbując wrócić w kosmos, uczynili innych ludzi i neandertalczyków niewolnikami.

W serii Dzieci Ziemi, której akcja toczy się w paleolicie, Inni (Homo sapiens) nie chcą uznać za ludzi neandertalczyków.

W serii Eden Harry’ego Harrisona ludzie żyją na poziomie epoki kamiennej i są ofiarami akcji eksterminacyjnych przeprowadzanych przez rozumne gady Yilanè.