Jan Włodzimierz Hołowiński
Jan Włodzimierz Hołowiński (ur. 10 stycznia 1892 w Wadowicach, zm. 29 kwietnia 1960 w Gdyni) – polski inżynier, urzędnik, współtwórca i znawca gospodarki morskiej, jeden z twórców portu w Gdyni.
Życiorys[edytuj]
Urodził się 10 stycznia 1892 w Wadowicach[1]. Ukończył studia na Wydziale Komunikacyjnym Politechniki Lwowskiej uzyskując tytuły magistra i inżyniera[1]. Na macierzystej uczelni po I wojnie światowej przez pewien czas był starszym asystentem[1]. następnie przeszedł do pracy w zakresie gospodarki morskiej[1]. W 1925 podjął pracę w Dyrekcji Okręgowej Kolei Państwowej (DOKP) Gdańsk, zajmując się kwestiami kolejowej obsługi portów[1]. Po powstaniu w 1927 w Polsko-Skandynawskiego Towarzystwa Okrętowym „Polskarob” w Gdyni (która w imieniu największego w Polsce hurtownika w handlu węglem Robur utworzyła w porcie gdyńskim Basen Węglowy, bazę przeładunkową węgla dla 6 posiadanych rudowęglowców[2]), został w niej pierwszym prokurentem[1]. W przedsiębiorstwie odpowiadał za inwestycje i sprawy przeładunkowe[1], a do jego zadań należało wdrażanie właściwych rozwiązań technicznych i organizacyjnych w celu uzyskania wysokiej jakości pracy obiektów portowych. W tym celu w firmie „Demag” w Duisburgu zakupił pierwszą w Europie wywrotnicę wagonową[3]. Kierował powstawaniem głównego zrębu portu węglowego w Gdyni[1]. Pracował w tym mieście w okresie II Rzeczypospolitej do 1939[1].
Okres II wojny światowej spędził w Sanoku, gdzie podczas okupacji niemieckiej pracował w urzędzie gospodarczym (Wirtschaftsamt), prawdopodobnie jako referent, zaś równolegle jako członek konspiracji wykorzystywał swoje stanowisko i możliwości, przekazując przydziały na towary różnego typu na rzecz działaczy podziemia oraz rodzin więźniów[4]. W konspiracji prowadził referat zaopatrzenia[1]. W ramach obwodu „San” Związku Walki Zbrojnej–Armii Krajowej prowadził wywiad gospodarczy funkcjonując pod pseudonimem „Młot”[5]. Przekazywał informacje Władysławowi Pruchniakowi i Władysławowi Skałkowskiemu, przyczyniając się do ostrzegania ludzi przed planowanymi przez Niemców obławami[6].
Po wojnie zajmował się przygotowaniem do uruchomienia portu w Szczecinie[1]. W latach PRL nadal pracował w sferze gospodarki morskiej (spedycja, sprawy socjalne robotników portowych, organizowanie nowych form prac portowych)[1]. W 1948 był doradcą handlowo-organizacyjnym Dyrekcji Robotniczego Przedsiębiorstwa Przeładunkowego „Portorob”, którego był współorganizatorem[1]. Nawiązał współpracę z organizacją Funduszu Wyrównawczego dla robotników portowych, był też doradcą techniczno-organizacyjnym „C. Hartwig Gdynia”[7][1]. Ponadto był doradcą organizacyjno-ekonomicznym Centralnego Zarządu Transportu i Spedycji Międzynarodowej przy Ministerstwie Handlu Zagranicznego[8][1]. Związany z Instytutem Morskim w Gdańsku. W ostatnich latach życia poświęcił się pracy edytorsko-publicystycznej oraz opiniodawczej[1]. Autor publicystycznych artykułów prasowych poświęconych gospodarce[9] i spedycji morskiej, a także wspomnień z pracy portu "Brama na świat Gdynia 1918-1939", które stanowią źródło dla historii polskiego handlu zagranicznego[10]. Publikował w czasopismach „Technika i Gospodarka Morska”, „Transport”, „Biuletyn Ekonomiczny” (CZTiSM), „Życie Gospodarcze”, „Tygodnik Morski”[1]. Był uważany za znawcę i współtwórcę gospodarki morskiej[1].
Prawdopodobnie w 1922 zawarł związek małżeński z Kazimierą Czelny. Okres wojny jego rodzina spędziła w Krośnie. Ojciec Jana Tomasza Hołowińskiego[11] (1924-1911) oraz Zofii Jolanty Hołowińskiej. Przed wojną zamieszkiwał w Sopocie przy obecnej ulicy Antoniego Abrahama pod numerem 1, mieszkanie nr 4 (po wojnie mógł użytkować tylko połowę tego apartamentu). Zmarł 29 kwietnia 1961 w Gdyni[12][1]z powodu zawału serca. Został pochowany na cmentarzu miejskim w Sopocie 3 maja 1960[1], gdzie spoczęła także jego żona.
Przypisy[edytuj]
- ↑ 1,00 1,01 1,02 1,03 1,04 1,05 1,06 1,07 1,08 1,09 1,10 1,11 1,12 1,13 1,14 1,15 1,16 1,17 1,18 1,19 Zygmunt Brocki. Inż. Jan Hołowiński. „Dziennik Bałtycki”. Nr 107, s. 3, 4 maja 1960.
- ↑ Polskarob, Polsko-Skandynawskie Towarzystwo Transportowe w Gdyni
- ↑ Rozważna i romantyczna, Polityka, 4 listopada 2009
- ↑ Andrzej Brygidyn: Kryptonim „San”. Żołnierze sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: Społeczny Komitet Wydawniczy „San”, 1992, s. 160.
- ↑ Andrzej Zagórski: Konspiracja w Sanoku w okresie okupacji. W: Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka: Sanok. Dzieje miasta. Kraków: Secesja, 1995, s. 744.
- ↑ Andrzej Brygidyn: Kryptonim „San”. Żołnierze sanockiego Obwodu Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej 1939-1944. Sanok: Społeczny Komitet Wydawniczy „San”, 1992.
- ↑ Jarek, Jan Hołowiński (1892-1960), Rocznik Gdyński [dostęp 2019-12-12] (pol.).
- ↑ Jan Hołowiński. Nekrolog. „Dziennik Bałtycki”. Nr 106, s. 5, 3 maja 1960.
- ↑ Zmarł inż. J. Hołowiński. „Dziennik Bałtycki”. Nr 104, s. 2, 30 kwietnia 1960.
- ↑ Brama na świat Gdynia 1918-1939, 1976.
- ↑ Kondolencje. „Dziennik Bałtycki”. Nr 106, s. 5, 3 maja 1960.
- ↑ Jan Hołowiński. Nekrolog. „Dziennik Bałtycki”. Nr 105, s. 7, 1-2 maja 1960.
This article "Jan Włodzimierz Hołowiński" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Jan Włodzimierz Hołowiński.
