The Zeitgeist Movement

Ruch Zeitgeist (The Zeitgeist Movement) (wymawiaj [ˈtsa͡ɪtga͡ɪst] ⁱ) – międzynarodowy ruch społeczny o oddolnym charakterze (tzw. grassroots movement) dążący do zmian społecznych, a przede wszystkim do przejścia z gospodarki monetarnej na gospodarkę opartą na zasobach (Resources-Based Economy), posiadający oddział w Polsce^[1]. W początkowej fazie istnienia Ruch Zeitgeist opisywał się jako "aktywistyczne ramię Projektu Venus", organizacji non-profit stworzonej przez projektanta i inżyniera społecznego Jacque'a Fresco. W roku 2011 Ruch Zeitgeist oraz Projekt Venus rozdzieliły swoje działania nadal promując tę samą ideę, jednak niezależnie od siebie.

Nazwa i historia Ruchu TZM[edytuj]

Nazwa Ruchu Zeitgeist odnosi się do pojęcia filozoficznego – Zeitgeist, z niemieckiego, duch (Geist m.) czasu/epoki (Zeit f.) i odnosi się do ogólnych trendów, hierarchii wartości, oraz tendencji kulturowych danej epoki. Pełna nazwa, szczególnie w oryginalnej, angielskiej formie tzn. "The Zeitgeist Movement" może być przetłumaczona jako "zmiana ducha epoki". Nazwa ta została zaczerpnięta z opublikowanego 2 października 2008 roku w internecie filmu dokumentalnego „Zeitgeist: Addendum” (Zeitgeist – Uzupełnienie). Film ten, wyreżyserowany przez Petera Josepha i udostępniony widzom za darmo, tłumaczy mechanizmy funkcjonowania obecnego systemu monetarnego m.in. zjawisko "kreacji pieniądza" przez instytucje bankowe, pokazuje również alternatywę dla przestarzałego systemu monetarnego, czyli "Gospodarkę Opartą na Zasobach". Pod koniec filmu autor umieścił kilka wskazówek, co każdy człowiek może zrobić, by przeciwdziałać szkodliwym tendencjom obecnego systemu. Jedną z nich była propozycja dołączenia do (jeszcze wtedy formalnie nie istniejącego) Ruchu Zeitgeist. W krótkim czasie od oficjalnej premiery liczba osób zapisujących się na międzynarodową, oficjalną stronę Ruchu Zeitgeist (www.thezeitgeistmovement.com) przerosła oczekiwania autora filmu. Wkrótce potem ludzie z różnych stron świata zaczęli się organizować w grupy lokalne, zwane z angielskiego "Chapterami" i tworzyć własne, lokalne strony Ruchu Zeitgeist. Na dzień 13 września 2011 roku liczba członków w bazie międzynarodowej strony wynosi 562230 osób (w tym 6083 osób z Polski), natomiast liczba zarejestrowanych użytkowników polskiej strony Ruchu Zeitgeist wynosi 2521 osób.

Zeitgeist: Addendum, jest kontynuacją innego filmu zatytułowanego Duch epoki (Zeitgeist), który także został w całości wyreżyserowany i wyprodukowany przez Petera Josepha. Film ten również został upubliczniony w internecie za darmo, w czerwcu 2007 roku. Film ten jest adaptacją muzyczno-wizualnego performance autorstwa Petera Josepha i wzbudził wiele kontrowersji wśród widzów, gdyż porusza tematy dotyczące religii, ataku na WTC z 11 września 2001 roku, oraz przyczyn powstania największych konfliktów XX wieku. Oficjalne stanowisko Ruchu Zeitgeist mówi o tym, że pomimo iż film Duch epoki i Ruch są połączone wspólną nazwą, a także osobą Petera Josepha to jednak opinie prezentowane w tym filmie należą do samego autora i w żaden sposób nie są powiązane z rzeczywistym obszarem zainteresowania i aktywizmu Ruchu, którym jest zmiana obecnego systemu społeczno-ekonomicznego.

Z serii filmów Zeitgeist powstała także trzecia część nosząca nazwę: Zeitgeist: Moving Forward. Premiera tego filmu odbyła się 15 stycznia 2011r jednocześnie w ponad 60 krajach wysiłkiem tysięcy wolontariacko pracujących aktywistów Ruchu Zeitgeist tłumaczących film na ponad 30 języków oraz organizujących niezależne pokazy w ponad 340 miejscach na całym świecie. Po oficjalnej premierze "Zeitgeist: Moving Forward" został również opublikowany w internecie nieodpłatnie w pierwszym dniu osiągając ponad 300000 obejrzeń na serwisie YouTube, a w ciągu pierwszych dwóch miesięcy liczbę 4,5 miliona obejrzeń. Do dnia 13 września 2011 roku liczba obejrzeń wzrosła do ponad 10 milionów. (Link do oficjalnej wersji filmu na YouTube)

Ogólne założenia[edytuj]

Podstawowym elementem programowym Ruchu Zeitgeist jest doprowadzenie do możliwie najpłynniejszego przejścia od obecnej, nastawionej na materialny zysk i konsumpcjonizm cywilizacji do bezpieniężnej, opartej na współpracy ludzi między sobą oraz ze swoim środowiskiem gospodarki opartej na zasobach. Wśród elementów idei promowanej przez Ruch Zeitgeist jest: zastąpienie ludzkiej pracy poprzez automatyzację, zarządzanie odbywające się poprzez kolektywną współpracę społeczeństwa wspomaganą przez zaawansowane systemy cybernetyczne. Według Ruchu Zeitgeist ważne decyzje nie będą podejmowane na bazie opinii, a w zamian do decyzji będzie się dochodzić przy użyciu metody naukowej z uwzględnieniem możliwości zasobowych Ziemi. Ruch Zeitgeist nie opowiada się za zniesieniem wartości prywatnej, jednak uważa, że jest to przestarzały koncept i z czasem zostanie zastąpiony "systemem uniwersalnego dostępu".

Gospodarka oparta na zasobach[edytuj]

Jacque Fresco proponuje istniejącą gospodarkę monetarną zastąpić gospodarką opartą na zasobach. Przekonuje on, że w obecnym systemie dostępność dóbr jest sztucznie ograniczana. Jego zdaniem świat jest pełen naturalnych zasobów oraz energii, a dostępna już dzisiaj technologia może zaspokoić potrzeby całej ludzkości.

By uzasadnić swoją teorię, Fresco podaje następujący przykład^[2]:

"Na początku II wojny światowej Stany Zjednoczone były w posiadaniu jedynie 600 nowoczesnych myśliwców. Bardzo szybko potrafiliśmy jednak uzupełnić ten niedobór produkując ponad 90 000 samolotów rocznie. Pytanie jakie pojawiło się na początku II wojny światowej było następujące: Czy posiadamy wystarczające fundusze by sprostać wojennym potrzebom produkcyjnym? Odpowiedź była negatywna. Nie posiadaliśmy wystarczająco dużo pieniędzy ani złota. Posiadaliśmy za to aż nadto surowców, których dostępność pozwoliła Stanom Zjednoczonym osiągnąć ostatecznie wysoki poziom produkcji i wydajność potrzebną do wygrania wojny. Niestety, takie rozwiązania stosowane były dotychczas jedynie w czasach wojny".

Ekonomista Robert P. Murphy krytykuje ten przykład twierdząc, że wzrost produkcji samolotów skutkował obniżeniem konsumpcji przez ludność cywilną^[3] i wynikający z wykresów wzrost całkowitej produkcji jest tylko artefaktem metody liczenia.

Z-day – Dzień Zeitgeist[edytuj]

Ruch Zeitgeist obchodzi swój dzień w marcu. W 2009 roku był to 15 marca, w roku 2010 Z-day obchodzono 13 marca, natomiast w roku 2011 były to dwa dni 12-13 marca. Tego dnia Ruch Zeitgeist organizuje duże wydarzenia otwarte dla publiczności, by dzielić się informacjami i dyskutować na ważne dla świata tematy.

W 2009 roku odbyło się 1800 spotkań w 70 krajach na całym świecie^[4]. Na jednym z nich Peter Joseph i Jacque Fresco przemawiali przez ponad dwie godziny do około 900 osób^[5]. W roku 2010 Z-day odbył się po raz pierwszy w Polsce. Informacje na ten temat można znaleźć na oficjalnej stronie Ruchu Zeitgeist w Polsce. W roku 2011 po raz pierwszy w historii Ruchu główne wydarzenie miało miejsce poza granicami Stanów Zjednoczonych, w Londynie.

Regional Chapters (Oddziały regionalne)[edytuj]

Ruch Zeitgeist jest ruchem społecznościowym, który zrzesza ludzi z całego świata. Ideą Ruchu jest, by każdy z jego członków aktywnie włączał się w budowanie lepszego świata. By usprawnić ten proces Ruch Zeitgeist organizuje swych członków w Oddziały Regionalne (Regional Chapters, w Stanach Zjednoczonych nazywane State Chapters). Każdy z Oddziałów Regionalnych posiada swoją własną domenę lub korzysta z subdomeny na głównej stronie Ruchu Zeitgeist. Oddziały koordynowane są przez pojedyncze osoby bądź grupy osób zaangażowanych w działania Ruchu, zdolnych poświęcić swój czas na ten cel. Obecnie Ruch Zeitgeist posiada 49 oficjalnych Oddziałów Regionalnych na świecie, oraz 51 oficjalnych Oddziałów Regionalnych w Stanach Zjednoczonych. W maju 2012 roku powstała również strona poświęcona wyłącznie oddziałom lokalnym pod adresem TZMchapters.net Oddział Polski skupia się wokół portalu internetowego znajdującego się pod adresem TZMpolska.org i łączy ludzi z całej Polski oraz Polonię.

Radio internetowe[edytuj]

Rotacyjnie prowadzona jest audycja radiowa, której posłuchać można na BlogTalkRadio, stronie, która pozwala użytkownikom na prowadzenie internetowych audycji radiowych na żywo oraz ich archiwizację. W audycjach poruszane są zazwyczaj tematy dotyczące działań i rozwoju Ruchu Zeitgeist, przeprowadzane są wywiady z różnymi osobami oraz padają odpowiedzi na pytania przesłane przez słuchaczy. Oprócz audycji na BlogTalkRadio prowadzone są jeszcze dwa podobne radia internetowe. Jedno nosi nazwę Z-radio i tworzone jest przez dwójkę Amerykanów – Thundera i Franklee. Drugie o nazwie V-Radio jest prowadzone przez Neila Kiermana Stephensona.