Wacław Siedzik
| ||
| Data i miejsce urodzenia | 1894 Podlasie | |
| Data i miejsce śmierci | 1943 Teheran | |
| Zawód, zajęcie | leśnik | |
| Narodowość | polska | |
| Małżeństwo | Eugenia z Tymińskich | |
| Dzieci | Wiesława, Danuta, Irena | |
Wacław Siedzik (ur. 1894 na Podlasiu, zm. 1943 w Teheranie) – w okresie zaborów działacz niepodległościowej antycarskiej konspiracji, dwukrotny zesłaniec do Rosji, w odrodzonej Rzeczypospolitej leśnik w Puszczy Białowieskiej. Ojciec Danuty Siedzikówny pseudonim. „Inka”.
Życiorys[edytuj]
Dzieciństwo i młodość[edytuj]
Wacław Siedzik pochodził z rodziny o ugruntowanych tradycjach patriotycznych, wywodzącej się ze szlachty zaściankowej, zamieszkałej od wielu pokoleń na Podlasiu. Jego ojciec Piotr był z wykształcenia muzykiem. Matka, Aniela z domu Kiejno, była Litwinką pochodzącą z Kowna.
W 1913 roku, podczas studiów w Petersburgu, został aresztowany i trafił na Syberię za działalność w antycarskiej konspiracji niepodległościowej. Do Polski powrócił w 1926 roku pod fałszywą tożsamością. Po powrocie poślubił Eugenię z Tymińskich. Małżeństwo zamieszkało w drewnianej leśniczówce na skraju Puszczy Białowieskiej, niedaleko wioski Olchówka koło Narewki, gdzie Wacław Siedzik otrzymał posadę leśniczego. Miał trzy córki: Wiesławę (ur. 1927 rok), Danutę (1928 rok) i Irenę (ur. 1932 rok).
Wacława i Eugenia Siedzikowie przykładali dużą wagę do edukacji dzieci. Uczyli je umiłowania ojczyzny i patriotyzmu. Dwie starsze córki po śmierci rodziców, wzorując się na ich postawie, wstąpiły później do Armii Krajowej, gdzie pełniły rolę sanitariuszek.
II wojna światowa[edytuj]
Po wybuchu II wojny światowej i zajęciu wschodnich ziem Rzeczypospolitej przez Armię Czerwoną Wacław Siedzik trafił na zesłanie. Stało się to podczas pierwszej masowej deportacji Polaków z Kresów przeprowadzonej w lutym 1940 roku. Przebywał w obozie pracy przy sowchozie w Kazachstanie. Ciężkie warunki poważnie nadwerężyły zdrowie Wacława Siedzika.
Opuścił ZSRR, po przyłączeniu się do formowanej w 1941 roku polskiej armii gen. Władysława Andersa. Wraz z żołnierzami ewakuował się do Iranu, gdzie zmarł. Został pochowany na polskim Cmentarzu Wojennym w kompleksie Dulab w Teheranie.
Eugenia nie załamała się deportacją męża i trudnymi warunkami. Rodzina Siedzików została wyrzucona z leśniczówki, ale nie została deportowana w kolejnej II deportacji Polaków, która odbyła się w kwietniu 1940 roku.
Zdaniem córki Wiesławy Siedzik – Korzeniowej rodzina ocalała przed deportacją ponieważ zdecydowała o tym sprawa byłego marynarza z „Aurory”, z której wystrzelony pocisk stanowił sygnał do szturmu na Pałac Zimowy. Człowiek ten, obarczony siedmiorgiem dzieci, zamieszkiwał w Narewce i był bezrobotny. Wacław Siedzik wbrew radom, by nie zatrudniać bolszewika w służbie leśnej, dał mu pracę. Według Wiesławy to ten marynarz wstawił się później skutecznie za rodziną Siedzików w miejscowym komitecie NKWD w Narewce. Represje ograniczono ostatecznie do wyrzucenia rodziny z mieszkania.
Po zajęciu Narewki przez Niemców Eugenia Siedzik była aktywną uczestniczką Armii Krajowej. Należała do siatki terenowej AK na Podlasiu. Na skutek denuncjacji została aresztowana przez Gestapo w listopadzie 1942 roku. Po ciężkim śledztwie i torturach, została zamordowana we wrześniu 1943 roku w lesie pod Białymstokiem. Jej szczątków nie odnaleziono do dzisiaj.
Upamiętnienie[edytuj]
Grób Wacława Siedzika w Teheranie zachował się do dnia dzisiejszego. Jest oznakowany szarą, kamienną płytą. Przed kilkunastu laty cmentarz został odnowiony.
Przypisy[edytuj]
Bibliografia[edytuj]
- Liszewscy Ewa i Bogumił, Dzielne Polki, Fronda, Warszawa 2013.
- Liszewscy Ewa i Bogumił, Polskie bohaterki. Maria Piotrowiczowa. Danuta Siedzikówna „Inka”, Łódź 2009.
- Szubarczyk Piotr, Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba ... . Danuta Siedzikówna „Inka” (* 3 IX 1928 + VIII 1946), BEP Gdańskiego Oddziału IPN, Gdynia 2006.
- Szubarczyk Piotr, Człowiek żywa istota myśląca z duszą..., „Biuletyn Instytutu Pamięci Narodowej” 2002, nr 11 (22).
Błąd Lua w module „Moduł:Kontrola_autorytatywna”, w linii 571: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
This article "Wacław Siedzik" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Wacław Siedzik.
