Bernard Witucki
Strona Szablon:Żołnierz infobox/styles.css nie ma żadnej zawartości.
| ||
podpułkownik (?) | ||
Data i miejsce urodzenia | 16 lipca 1918 Jaroszewo | |
Data i miejsce śmierci | 26 lipca 1993 Miastko | |
Przebieg służby | ||
Lata służby | 1939–1945 | |
Siły zbrojne | Polskie Siły Zbrojne (?) Francuski ruch oporu | |
Główne wojny i bitwy | II wojna światowa | |
Późniejsza praca | ksiądz katolicki we Francji i Polsce |
Strona Szablon:Duchowny infobox/styles.css nie ma żadnej zawartości.
| ||
| ||
Kraj działania | {{{państwo}}} | |
Data i miejsce urodzenia | 16 lipca 1918 Jaroszewo | |
Data i miejsce śmierci | 26 lipca 1993 Miastko | |
Proboszcz parafii w Dąbrówce Wielkopolskiej | ||
Okres sprawowania | 1952–1969 | |
Proboszcz parafii w Miastku | ||
Okres sprawowania | 1979–1985 | |
Wyznanie | katolicyzm | |
Kościół | rzymskokatolicki | |
Inkardynacja | Diecezja koszalińsko-kołobrzeska | |
Prezbiterat | 29 lipca 1945 | |
Pontyfikat | {{{data pontyfikatu}}} | |
[Błąd Lua w module „Moduł:Wikidane”, w linii 17: attempt to index field 'wikibase' (a nil value). Strona internetowa] |
Bernard Witucki (ur. 16 lipca 1918 w Jaroszewie k. Żnina, zm. 26 lipca 1993 w Miastku) – ksiądz katolicki, kapelan Wojska Polskiego w stopniu podpułkownika (?), podający się za generała WP, wieloletni Delegat-Pełnomocnik Związku Uczestników Polskiego Ruchu Oporu we Francji (ZUPRO).
Życiorys[edytuj]
Dzieciństwo i młodość[edytuj]
Pochodził z wielodzietnej rodziny chłopskiej spod Żnina. Po ukończeniu szkoły podstawowej w Mamliczu (obecnie woj. kujawsko-pomorskie) rozpoczął naukę w bydgoskim gimnazjum, a następnie w 1937 wyjechał do Francji, gdzie wstąpił do Instytutu Misyjnego w Paryżu. Przyjął sutannę w zgromadzeniu Księży Asumpcjonistów. Studia teologiczne przerwał wybuch II wojny światowej.
II wojna światowa[edytuj]
Biskup polowy Wojska Polskiego Józef Gawlina pozwolił Wituckiemu na wstąpienie do tworzącej się, po klęsce wrześniowej, we Francji Armii Polskiej. Witucki miał ukończyć szkołę wojskową w Coëtquidan, a następnie z 4. plutonem 3. Kompanii 3. Batalionu Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich wziąć udział w norweskiej kampanii pod Narwikiem.
Następnie – według oficjalnej wersji – po rozwiązaniu brygady podhalańskiej Witucki ukrywał się w klasztorach: Thymadeuc, Limoges, Lyon. Schwytany przez Niemców, został uwięziony w cytadeli De Laduchere w Lyonie, a stamtąd przewieziony do obozu w Surer, gdzie pracował jako drwal. Zajmował się także preparowaniem paliwa z węgla drzewnego. Przy pomocy przyjaciół przedostał się z obozu do szpitala w Lyonie, a stamtąd uciekł do Montpellier. Prymas Polski August Hlond polecił, aby Bernard Witucki kontynuował studia teologiczne, które musiał przerwać ze względu na ścigające go Gestapo. Biskup François-Louis Auvity skierował go do Saint-Flour, gdzie przyjął go biskup Henri Marie Joseph Pinson. Tam Witucki podjął studia pod zmienionym nazwiskiem – Coulouvrat. Gestapo wpadło na jego trop i musiał uciekać z seminarium. Schronił się w górskiej miejscowości Talizat, skąd miejscowy proboszcz zaprowadził go na folwark Giraltat, gdzie Witucki pracował jako pastuch. Przy okazji gromadził broń i materiały wybuchowe i rozpoczął akcje sabotażowe (wysadzanie linii kolejowych i tuneli w Talizat, Neussargues i Le Lioran). Walczył w bitwie pod Mont-Mouchet. Nie wiadomo, w których konkretnie oddziałach francuskiego ruchu oporu służył lub walczył Witucki, ani której organizacji politycznej one podlegały.
Bernard Witucki święcenia kapłańskie przyjął 29 lipca 1945 w Saint-Flour z rąk biskupa Henri Pinsona. 1 sierpnia 1945 biskup Józef Gawlina mianował go "kapelanem Armii Polskiej we Francji", jednak autor biografii nie wyjaśnia, czy chodziło o jednostki Wojska Polskiego na Zachodzie, czy polskie oddziały partyzanckie działające w okresie okupacji na terenie Francji.
Przez swojego ordynariusza Witucki został zobowiązany do pięcioletniej pracy we Francji[uwaga 1], tam był kapelanem Polaków w Masywie Centralnym trzech departamentów: Cantal, Corrèze i Gard. Pełnił także posługę kapłańską w Champagnac les Mines, Veyrières (Cantal), Aurillac i Madic par Saignes. Po ukończeniu studiów uzyskał tytuł magistra teologii.
Polska Ludowa[edytuj]
W marcu 1948 wrócił do Polski na prośbę wielu kapłanów – w tym także prymasa Hlonda. W latach 1948–1951 pracował w Słupsku jako prefekt szkół podstawowych, rektor kościoła pw. św. Ottona, kapelan sióstr klarysek od Wieczystej Adoracji. W 1948 został mianowany (nie wiadomo, przez kogo) generalnym kapelanem dawnych kombatantów polskich we Francji i Federacji Alianckich Kombatantów w Europie oraz pełnomocnikiem do obrony praw polskich żołnierzy, którzy walczyli we Francji i po zakończeniu działań wojennych powrócili do Polski.
W latach 1952–1969 pracował jako proboszcz w Dąbrówce Wielkopolskiej. Wyjeżdżał do Rzymu, Francji i innych państw Europy Zachodniej (1957, 1965). Komenda Wojewódzka Milicji Obywatelskiej w Zielonej Górze w sprawie ks. Wituckiego prowadziła postępowanie ewidencyjno-obserwacyjne o kryptonimie „Pasterz” (1955–1959)[1]. Pełnił funkcję proboszcza w Krajence (1969–1974).
W 1970 został mianowany delegatem-pełnomocnikiem Związku Uczestników Polskiego Ruchu Oporu we Francji (ZUPRO) na Polskę. Od czerwca do września 1971 podróżował po Europie Zachodniej, odwiedzając Paryż, siedzibę ZUPRO, grób generała de Gaulle’a, a także inne miasta Francji, Luksemburga, Belgii, Hiszpanii i Włoch. 27 czerwca 1973 Amerykańska Akademia Międzynarodowa Uniwersytetu Harvarda nadała ks. Wituckiemu honorowy stopień naukowy doktora teologii za rozprawę zatytułowaną „Problem ładu społecznego – Pokoju i Łaski w Sumie Teologicznej św. Tomasza z Akwinu” (nr 267 op.)[2]. W latach 1974–1975 pełnił funkcję proboszcza parafii pw. św. Mikołaja w Wałczu oraz dziekana miejscowego dekanatu. Przez następne cztery lata przebywał na urlopie zdrowotnym w Gnieźnie.
3 maja 1976 wraz z generałami Wojska Polskiego złożył na Jasnej Górze order Virtuti Militari. Poprzez przyjaciela z czasów wojny – Antoniego Zdrojewskiego – związał się z samozwańczym „prezydentem RP” Julianem Sokolnickim; od 18 czerwca 1989 do 22 grudnia 1990 Witucki pełnił funkcję ministra stanu w powołanych przez Juliusza Sokolnickiego emigracyjnych „rządach”. Jego liczne kontakty z pracownikami ambasady francuskiej w Warszawie spowodowały, że Służba Bezpieczeństwa rozpoczęła sprawę pod kryptonimem „Kombatant” (1979–1980)[3]).
Przez sześć lat pracował jako proboszcz parafii pw. NMP Wspomożycielki Wiernych w Miastku (1979–1985). Od 1982 pełnił funkcję dekanalnego ojca duchownego. Był członkiem Koła Kombatantów NSZZ „Solidarność” w Gdańsku (1981). Pozostawał w ścisłych kontaktach z ks. Henrykiem Jankowskim i Lechem Wałęsą. W 1985 przeszedł na emeryturę i zamieszkał w Miastku, w swoim prywatnym domu przy ul. Słonecznej 18A (obecnie ul. ks. Generała Bernarda Wituckiego).
Kontrowersje związane ze stopniem oficerskim i rzekoma nominacja generalska[edytuj]
Podczas kampanii norweskiej w 1940 Witucki miał otrzymać stopień oficerski kapitana[4]. Jednakże dostępne źródła zawierające spis oficerów Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich (oraz kapelanów wojskowych w stopniach oficerskich) nie podają nazwiska Bernarda Wituckiego[uwaga 2].
Pod koniec grudnia 1944 Witucki, będąc we Francji, rzekomo miał otrzymać nominację generalską. Dowodem na to ma być – według biografii – dokument podpisany przez Antoniego Zdrojewskiego. Jednakże pułkownik Zdrojewski (generałem został dopiero w 1964) z racji wówczas sprawowanej funkcji szefa Delegatury MON nie posiadał uprawnienia do nadawania stopnia generalskiego, ani żadnego innego stopnia oficerskiego[uwaga 3].
Inny dokument – przytoczony w biografii Wituckiego – zawiera informację, że 14 lipca 1945 otrzymał on nominację na generała brygady alianckich sił ruchu oporu IMOS[5]. Na dokumencie tym mają znajdować się podpisy dowódców wojsk alianckich, m.in. gen. Pattona. Jednakże IMOS (Inter-Allied Millitary Organization Sphinx) był tylko jedną z wielu grup ruchu oporu, który rozwinął się na okupowanych obszarach Francji i Belgii, a głównym dowódcą tej organizacji był Konrad (Conrad) Strzelczyk. IMOS nie był częścią Wojska Polskiego[6]. Po powrocie do Polski w 1948 na granicy polsko-czeskiej urzędnicy państwowi ponoć zabrali Wituckiemu legitymację generała brygady Wojska Polskiego (nie wiadomo przez kogo wystawioną), a także bagaż, który przewieziono do Warszawy.
Od 1958 Witucki należał do działającej w PRL jedynej organizacji kombatanckiej ZBoWiD i był tam zarejestrowany jako kapitan. Będąc członkiem ZBoWiD, zwrócił się do krajowych władz polskich o uznanie stopnia generalskiego. W odpowiedzi, w maju 1968 nadano mu stopień podpułkownika z datą wsteczną od marca 1948 roku[potrzebny przypis].
W kwietniu 1970 kierowany przez Antoniego Zdrojewskiego Związek Uczestników Polskiego Ruchu Oporu we Francji (ZUPRO) „ponowił nominację” ks. Wituckiego na „generała brygady Wojska Polskiego i Alianckich Sił Zbrojnych Europejskiego Frontu Wewnętrznego”, datując awans na grudzień 1948. Odtąd na wszystkich uroczystościach patriotyczno-religijnych ks. Witucki występował w mundurze generalskim. Również w prasie polskiej – krajowej i emigracyjnej – Witucki występował jako generał Wojska Polskiego. Między innymi w latach 90. w mundurze generalskim otwierał wojewódzkie zjazdy „Solidarności” w Słupsku, gdzie miejscowe partie polityczne KPN i ZChN obrały go za swego opiekuna.
3 maja 1976 samozwańczy „Prezydent RP na Wychodźstwie” Juliusz Nowina-Sokolnicki mianował ks. Wituckiego generałem dywizji Wojska Polskiego, a 11 listopada 1990 generałem broni (notabene tenże J. Nowina-Sokolnicki w 1979 mianował A. Zdrojewskiego na stopień Marszałka Polski).
Apostoł Miłosierdzia Bożego[edytuj]
Bernard Witucki w Polsce był propagatorem kultu Miłosierdzia Bożego. Znał osobiście spowiednika św. Faustyny Kowalskiej, bł. ks. Michała Sopoćkę. Zabiegał, aby władze kościelne zatwierdziły oficjalnie głoszony przez niego kult i wprowadziły w Polsce Święto Miłosierdzia Bożego. Za namową ks. Sopoćki udał się w maju 1957 do Rzymu na spotkanie z kardynałem Alfredem Ottavianim z watykańskiego Świętego Oficjum. Jego wizyta nie przyniosła oczekiwanych rezultatów. Pod koniec pontyfikatu papieża Pawła VI – 30 czerwca 1978 – Kongregacja Doktryny Wiary opublikowała Notyfikację, w której odwołała wcześniejszy dekret z 1958. Od tej chwili ks. Witucki jawnie prowadził swoją działalność misyjną, doczekując beatyfikacji s. Faustyny 18 kwietnia 1993.
Miejsca pamięci[edytuj]
- 30 lipca 1995 powołano Izbę Pamięci Proboszcza Miasteckiego Księdza Generała Bernarda Wituckiego w Miastku przy ul. Sportowej 2.
- 4 października 1996 Rada Miejska w Miastku, ulicy przy której mieszkał, nadała nazwę: Księdza Generała Bernarda Wituckiego.
- 11 listopada 2002 przy zbiegu ulic Słupskiej i gen. Wybickiego odsłonięto obelisk ku czci walczących o niepodległość z wizerunkiem ks. gen. Wituckiego.
- 20 sierpnia 2013, we wspomnienie św. Bernarda, na ścianie w przedsionku kościoła pw. Miłosierdzia Bożego w Miastku odsłonięto epitafium upamiętniające ks. Wituckiego jako apostoła Miłosierdzia Bożego z okazji 95. rocznicy urodzin i 20. rocznicy jego śmierci[7].
Odznaczenia[edytuj]
Polskie[edytuj]
- Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari[przez kogo?][kiedy?]
- Krzyż Zasługi z Mieczami
- Jasnogórski Medal Pro Fide et Patria
Zagraniczne[potrzebny przypis][edytuj]
- Krzyż Komandorski Orderu Leopolda (Belgia)
- Order Compagnons d’Honneur (Belgia)
- Krzyż Kawalerski Legii Honorowej (Francja)
- Médaille militaire (Francja)
- Krzyż Wojenny z dwoma gwiazdami i palmą (Francja)
- Krzyż Walecznych Służby Ochotniczej 1939–1945 I klasy (Francja)
- Medal Pamiątkowy 1939–1945 z okuciem za służbę ochotniczą (Francja)
- Pamiątkowy Medal Generała Dwighta D. Eisenhowera
- Medal Wojenny Generała George’a S. Pattona
- Interaliancki Krzyż Zasługi Wojskowej
- Pamiątkowy Medal Wojny 1939–1945 z baretką oswobodzenie
- Pamiątkowy Medal Wojenny 1939–1945 z odznaczeniem za walki we Francji i Norwegii z podwójnym okuciem
- Krzyż 50-lecia Czynu Zbrojnego z Wawrzynem
Uwagi[edytuj]
- ↑ Nie wiadomo, czy tym ordynariuszem był bp polowy J. Gawlina, czy inny biskup, nie wiadomo też, dlaczego Witucki, będąc jakoby kapelanem wojskowym armii polskiej, miał zostać i pracować we Francji.
- ↑ Felicjan Majorkiewicz Narwik. Dzieje Samodzielnej Brygady Strzelców Podhalańskich (wyd. 1957), Władysław Dec Narwik i Falaise (wyd. 1981), Tadeusz Panecki Samodzielna Brygada Strzelców Podhalańskich (wyd. 1992).
- ↑ Przepis art. 11 dekretu Prezydenta Rzeczypospolitej z 12 marca 1937 r. o służbie wojskowej oficerów taką prerogatywę zastrzegał wyłącznie dla Prezydenta RP (w czasie pokoju) albo dla Naczelnego Wodza (w czasie wojny).
Przypisy[edytuj]
- ↑ Piotr Zieliński: Ksiądz Generał. Opowieść o ks. Bernardzie Wituckim (1918-1993). Miastko-Słupsk: 2010, s. 31. ISBN 978-83-930995-1-1.
- ↑ Piotr Zieliński: Ksiądz Generał. Opowieść o ks. Bernardzie Wituckim (1918-1993). Miastko-Słupsk: 2010, s. 37. ISBN 978-83-930995-1-1.
- ↑ Piotr Zieliński: Ksiądz Generał. Opowieść o ks. Bernardzie Wituckim (1918–1993). Miastko-Słupsk: 2010, s. 42. ISBN 978-83-930995-1-1.
- ↑ Piotr Zieliński: Ksiądz Generał. Opowieść o ks. Bernardzie Wituckim (1918-1993). Miastko-Słupsk: 2010, s. 17. ISBN 978-83-930995-1-1.
- ↑ Piotr Zieliński: Ksiądz Generał. Opowieść o ks. Bernardzie Wituckim (1918-1993). Miastko-Słupsk: 2010, s. 22. ISBN 978-83-930995-1-1.
- ↑ L’IMO Sphinx. imosphinx.eu. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-10)]..
- ↑ Mateusz Zarychta: Odsłonięto tablicę ku czci Bernarda Wituckiego.
Linki zewnętrzne[edytuj]
- Jarosław Lemański, Niezwykły generał. histor.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2009-09-10)].
Błąd Lua w module „Moduł:Kontrola_autorytatywna”, w linii 571: attempt to index field 'wikibase' (a nil value).
This article "Bernard Witucki" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Bernard Witucki.
- Artykuły z wyrażeniami zwodniczymi od 2021-02
- Duchowni diecezji koszalińsko-kołobrzeskiej
- Duchowni związani ze Słupskiem
- Ludzie związani z Gnieznem
- Ludzie związani z Krajenką
- Ludzie związani z Miastkiem
- Mistyfikatorzy
- Odznaczeni Krzyżem Srebrnym Orderu Virtuti Militari
- Polacy odznaczeni Medalem Wojskowym (Francja)
- Polacy – członkowie francuskiego ruchu oporu
- Polacy odznaczeni Krzyżem Wojennym (Francja)
- Polacy – Kawalerowie Legii Honorowej
- Polacy – uczestnicy kampanii norweskiej 1940
- Polacy odznaczeni Orderem Leopolda (Belgia)
- Urodzeni w 1918
- Zmarli w 1993