Gabryella Męcińska
| ||
| Gabryella Katarzyna Konstancja | ||
| hrabina CK księżna de Albarosa [1][2] Męcińska z Kurozwęk na Żarkach i Dukli de domo hrabianka Starzeńska ze Starzenic na Kuczynie | ||
| Dynastia | de Albarosa[3][4] | |
| Rodzina | Męcińscy z Kurozwęk, Starzeńscy ze Starzenic | |
| Data urodzenia | 1821 | |
| Data i miejsce śmierci | 1849 Dukla | |
| Ojciec | Maciej Ignacy hrabia Starzeński ze Starzenic na Kuczynie | |
| Matka | Maryanna hrabianka Baworowska z Baworowa na Strusowie | |
| Mąż |
doktor hrabia CK książę de Albarosa Cezar Męciński | |
| Dzieci |
Edwardiana, Adam | |
Gabryella Męcińska, właściwie Gabryella Katarzyna Konstancja hrabina CK księżna de Albarosa Męcińska z Kurozwęk na Żarkach i Dukli herbu własnego (Poraj odmienny)[5][6] de domo hrabianka Starzeńska ze Starzenic na Kuczynie herbu Lis odmienny (ur. 1821, zm. 1849 w Dukli) – współwłaścicielka majątku m.in. w Dukli, Zboiskach, Trzcianie, Głojscach, Mszanie i Chyrowej, kolekcjonerka sztuki, filantropka, poetka, pisarka, kompozytorka, monarchistka.
Pochodzenie[edytuj]
Była córką hrabiego Macieja Ignacego i Maryanny de domo hrabianki Baworowskiej z Baworowa na Strusowie herbu Prus II odmienny. Miała 3 rodzeństwa: Adolfa (bezżenny), Mayę Zofię Adelaydę hrabinę Stadnicka ze Stadnik na Żmigrodzie i Rożnowie herbu Drużyna odmienna oraz Wiktora Wacława (ożeniony z Marią Aurorą de Bezzi-Valesi).
Twórczość[edytuj]
Była poetką i pisarką religijną, komponowała również muzykę religijną pod swoje utwory. Pieśń "U Ciebie Boże, miłosierdzia wzywam" za życia Męcińskiej nie była dopuszczona do obrządku religijnego i była śpiewana po jej pogrzebie wyłącznie w kaplicy, na drugim piętrze zamku. W drugiej połowie XIX wieku Duklę odwiedził ksiądz Jan Siedlecki, któremu pieśń bardzo przypadła do gustu, uważając ją za najpiękniejszą pieśń na pogrzeby. Umieścił ją w swoim śpiewniku i nielegalnie rozpropagował (nielegalnie względem Kościoła). Władze kościelne zanegowały wcześniejszą pieśń hrabiny "Bóg moim szczęściem", znaną dziś jako "Ja wiem, w kogo ja wierzę", jakoby była napisana na świecką nutę (tango), więc kolejną, pomimo, że z inną melodią, również zakazano. W niektórych kościołach modyfikowano słowa i śpiewano na własną melodię. Pieśń do łask powróciła dopiero w PRL, kiedy stała się dość popularna, jednak wciąż uważano, że jest utworem świeckim. Dziś szczególnie popularna jest w kościołach w Małopolsce i na Podkarpaciu, zaś w innych częściach kraju nie jest w ogóle znana. Cenzura kościelna ukryła autorkę tekstu i melodii, ponieważ była kobietą i wciąż twierdzono, że sztuka sakralna powinna być anonimowa.
Polityka[edytuj]
Dukielski klucz przez zaborami był określany jako tzw. Państwo Dukielskie i cały czas posiadał własną konstytucję, zmienioną tylko raz przez hrabiowski ród Mniszchów w XVIII wieku. Ambicje rodowe Męcińskich, roszczących sobie prawa do polskiej korony, chciały osiągnąć przynajmniej autonomię terytorialną dla swojego klucza. Ich przodek w męskiej linii, Dobiesław Kurozwęcki- potomek Sławnika de Albarosa (Alba Rosa- biała róża)[7][8], był regentem, a potem wicekrólem Polski po śmierci Kazimierza Wielkiego, który zainicjował powstanie unii polsko-litewskiej. Brat babci Gabryelli, Ignacy Ścibor-Marchocki założył swoje własne państwo, Księstwo Minkowickie, które przetrwało kilkadziesiąt lat, jako najnowocześniejszy ustrój na świecie. Gabryella wdrażała podobne rozwiązania w swoim majątku. Jej syn, Adam, wykorzystując sytuację końca I wojny światowej, zrzeszył ziemie swojego klucza i graniczące z nim miejscowości, deklarując powstanie Królestwa Albarosy, graniczącego z Republiką Komańczańską. 2 miesiące później państewko zostało zlikwidowane, a Męciński trafił do więzienia. Interwencja włoskiej rodziny królewskiej wyciągnęła go z opresji.
Rodzina[edytuj]
28 kwietnia 1841 roku w Bazylice Mariackiej w Krakowie poślubiła Cezara Jeremiego Wojciecha hrabiego CK księcia de Albarosa Męcińskiego z Kurozwęk na Żarkach i Dukli herbu własnego, tj. Poraj odmienny.[9][10] W małżeństwie para doczekała się 2 dzieci:
- Edwardiana Adelajda Gabriela (1844-1844)
- Adam Cezar August (1846-1925)
Przypisy[edytuj]
- ↑ K. Niesiecki, Herbarz polski..., t. 6 s. 359-368
- ↑ K. Niesiecki, Herbarz polski..., t. 5 s. 460-465
- ↑ K. Niesiecki, Herbarz polski..., t. 6 s. 359-368
- ↑ K. Niesiecki, Herbarz polski..., t. 5 s. 460-465
- ↑ K. Niesiecki, Herbarz polski..., t. 6 s. 359-368
- ↑ K. Niesiecki, Herbarz polski..., t. 5 s. 460-465
- ↑ K. Niesiecki, Herbarz polski..., t. 6 s. 359-368
- ↑ K. Niesiecki, Herbarz polski..., t. 5 s. 460-465
- ↑ K. Niesiecki, Herbarz polski..., t. 6 s. 359-368
- ↑ K. Niesiecki, Herbarz polski..., t. 5 s. 460-465
Bibliografia[edytuj]
- Polski Słownik Biograficzny, t. 20, s. 502, psb.17708.10.
- Baza Jerzego ks. Czartoryskiego, cz. I007342.
- Łuszczyński, Silva Heraldica, lu.16269.
- sw.67667, Archiwum Państwowe w Krakowie, akt ślubu Cezar hr. Męciński i Gabyella hr. Starzeńska, Kraków, par. Mariacka 18/1841.
- Kasper Niesiecki, Korona Polska przy złotey wolnosci starożytnemi Rycerstwa Polskiego y Wielkiego Xięstwa Litewskiego kleynotami naywyższymi Honorami Heroicznym, Męstwem y odwagą, Wytworną Nauką a naypierwey Cnotą, nauką Pobożnością, y Swiątobliwością ozdobiona Potomnym zaś wiekom na zaszczyt y nieśmiertelną sławę Pamiętnych w tey Oyczyźnie Synow podana TOM ... Przez X. Kaspra Niesieckego Societatis Jesu, Lwów, 1738.
- praca zbiorowa, Dukla i okolice na starej fotografii Stowarzyszenie pod Karpatami, Krosno, 2018.
- ks. Jan Siedlecki, Śpiewnik, 1878.
This article "Gabryella Męcińska" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Gabryella Męcińska.
