Józef Cegiel

Józef Cegiel (ur. 1915, zm. ? ) – podoficer rezerwy Wojska Polskiego (kapral), leśniczy, komendant gminy Lipusz Tajnej Organizacji Wojskowej "Gryf Pomorski".

Życiorys[edytuj]

Urodził się 2 stycznia 1915 r. w miejscowości Dyżyk w pow. Mogilno jako syn Andrzeja. Odbył służbę w WP i otrzymał stopień kaprala rezerwy. Pracował w lasach państwowych i wiosną 1939 został leśniczym w Trawicach koło Lipusza w pow. kościerskim. W czerwcu 1939 r. odbył kilka kursów Przysposobienia Wojskowego Leśników, na których uczono m.in. zasad konspiracji, strzelania, minowania itp. Kursy te prowadzone były w Toruniu i okolicach, uczestniczyli w nich również Jan Stawski i Alojzy Stawski. Jako podoficer rezerwy dostał przydział do kościerskiego batalionu Obrony Narodowej do kompani lipuskiej pod dowództwem kpt. Steczyszyna.

Dnia 24 sierpnia 1939 r. J. Cegiel został powołany do batalionu ON "Kościerzyna" gdzie brał udział w wrześniowych walkach. Po zakończeniu udało mu się uniknąć niewoli dzięki czemu udało mu się wrócić do Trawic gdzie dalej pracował jako pomocnik leśniczego. W 1940 r. nawiązał kontakt z A. Stawskim i niedługo później wstąpili do TOW "Gryf Kaszubski". Ukrywał się przed Niemcami. Zorganizował trasę przerzutową dla uciekinierów z robót przymusowych i obozów jenieckich do Generalnego Gubernatorstwa. Od drugiej połowy 1941 r. pomagał też jeńcom sowieckim. Dla krewnych zamordowanych osób osadzonych w obozach koncentracyjnych, w więzieniach i aresztowanych organizował pomoc wysyłając paczki. W ramach "Gryfa" utrzymywał kontakty z Józefem Gierszewskim, Janem Szalewskim jak również z Leonem Kleinschmidtem. Cegiel objął funkcję komendanta gminy Lipusz kiedy dotychczasowy komendant Jan Olszewski otrzymał powołanie do Wermachtu. Otrzymał wtedy awans na plutonowego podchorążego (stopień organizacyjny).

Dnia 4 maja 1943 r. został aresztowany przez gdańskie gestapo w Trawicach. Kolejnego dnia jako więzień policyjny z numerem 22724 został osadzony w obozie koncentracyjnym Stutthof. Przebywał tam do czasu ewakuacji obozu.

Po wojnie wrócił do pracy w leśnictwie. Jesienią 1945 r. uczestniczył w osłonięciu Pomnika Partyzanta w Dziemianach pow. Kościerzyna.