Pierwsza Era
Pierwsza Era – okres ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia. Nazywana była także Dawnymi Dniami, Starszymi Dniami oraz Najstarszymi Dniami[2].
Ramy czasowe[edytuj]
Zaczęła się wraz z przebudzeniem elfów[3] i zakończyła ostatecznym pokonaniem Morgotha[4]. W tym czasie trwała epoka Lat Valarów[5] oraz okres około 590–600 Lat Słońca[6][7]. Zależnie od przyjętego mnożnika konwersji jednostek czasu, który był wielokrotnie zmieniany przez Tolkiena, trwanie Pierwszej Ery wynosiło od 4902[7] do 65 390 lat słonecznych. Wcześniejsze teksty Tolkiena wskazują na mniejsze liczby, większe wymieniane są w późniejszych dziełach[8].
Pierwsza Era była nazywana Dawnymi Dniami, chociaż od Czwartej Ery nazwą tą określało się pierwsze trzy ery jako całość[9].
Częstą pomyłką jest utożsamianie punktu początkowego Pierwszej Ery z początkiem Lat Słońca i określanie jej mianem „Pierwszej Ery Słońca”. Nie znajduje to oparcia w żadnym tekście Tolkiena i zaprzecza wskazaniom, że Pierwsza Era była zdecydowanie najdłuższym okresem w dziejach[10].
Wydarzenia[edytuj]
W czasie Pierwszej Ery ma miejsce akcja większej części Silmarillionu. Tolkien skupia się tam na wydarzeniach, które miały miejsce w Beleriandzie w ciągu ostatnich sześciu wieków Pierwszej Ery – na serii wojen toczonych przez Ñoldorów, Sindarów i Trzy Rody Edainów przeciwko Morgothowi, jego armiom Angbandu i plemionom złych ludzi ze Wschodu. W istocie wojny z Melkorem trwały już w okresie Lat Drzew[11] (przed Pierwszą Erą, w drugim okresie Lat Valarów), a były kontynuowane po przybyciu Ñoldorów do Beleriandu. Na długo przed tym wydarzeniem Sindarowie mieszkali w Beleriandzie i walczyli z Morgothem po jego powrocie do Śródziemia[12]; Ñoldorowie jednak, w szczególności synowie Fëanora, występowali z wyraźnym celem pokonania Morgotha[13].
Chronologia[edytuj]
Niemożliwe jest dokładne ustalenie chronologii Pierwszej Ery, podobne do spisów, jakie zostały sporządzone dla Drugiej oraz Trzeciej Ery i zamieszczone w Dodatkach do Władcy Pierścieni. W Silmarillionie narrator podaje upływ czasu poprzez określenie wieku niektórych bohaterów, relacji między wydarzeniami (w tym cztery podane okresy są dokładnie datowane) oraz odległości od początku i końca ery. Robert Foster, układając chronologię Pierwszej Ery na potrzeby Encyklopedii Śródziemia, utożsamił pierwszy rok Pierwszej Ery z pierwszym rokiem Lat Słońca, przyjął punkt początku roku na wiosnę oraz dokonał kilku przesunięć z uwagi na brak przełożenia czasu liczonego w latach na liczbę miesięcy[14].
Przypisy[edytuj]
- ↑ J.R.R. Tolkien: Niedokończone opowieści, s. 11.
- ↑ R. Foster: Encyklopedia Śródziemia, s. 218.
- ↑ J.R.R. Tolkien: Morgoth’s Ring, s. 51.
- ↑ J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni: Powrót Króla, s. 466.
- ↑ J.R.R. Tolkien: The War of the Jewels, s. 342–343.
- ↑ R. Foster: Encyklopedia Śródziemia, s. 313.
- ↑ 7,0 7,1 First Age (ang.). Encyclopedia of Arda. [dostęp 2013-07-04].
- ↑ First Age of the Children of Ilúvatar group info (ang.). uvlist.net. [dostęp 2013-07-04].
- ↑ J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni: Powrót Króla, s. 439.
- ↑ J.R.R. Tolkien: The Peoples of Middle-earth, s. 172.
- ↑ J.R.R. Tolkien: Silmarillion, s. 57.
- ↑ J.R.R. Tolkien: Silmarillion, s. 151.
- ↑ J.R.R. Tolkien: Silmarillion, s. 94.
- ↑ R. Foster: Encyklopedia Śródziemia, s. 309–310.
Bibliografia[edytuj]
- Robert Foster: Encyklopedia Śródziemia. Warszawa: Amber, 2002. ISBN 83-241-0200-0.
- J.R.R. Tolkien: Morgoth’s Ring. Boston: Houghton Mifflin, 1993. ISBN 0-395-68092-1.
- J.R.R. Tolkien: Niedokończone opowieści. Radosław Kot (tłum.). Amber, 2002. ISBN 83-7245-943-6.
- J.R.R. Tolkien: Silmarillion. Maria Skibniewska (tłum.). Warszawa: Amber, 2002. ISBN 83-7245-882-0.
- J.R.R. Tolkien: The Peoples of Middle-earth. Boston: Houghton Mifflin, 1996. ISBN 0-395-82760-4.
- J.R.R. Tolkien: The War of the Jewels. Boston: Houghton Mifflin, 1994. ISBN 0-395-71041-3.
- J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni: Powrót Króla. Maria Skibniewska (tłum.). Warszawa: Muza SA, 2002. ISBN 83-7319-172-0.
Linki zewnętrzne[edytuj]
- First Age (ang.). www.glyphweb.com. [dostęp 2014-06-23].
- First Age (ang.). thainsbook.net. [dostęp 2014-06-23].
- First Age (ang.). www.tolkiengateway.net. [dostęp 2014-06-23].
| ||||||||||
fr:Chronologie de la Terre du Milieu#Le Premier Âge
{{#set:Technical tag=Article from Wikipedia}}{{#set:priority= }} {{#set:PageName=Pierwsza_Era }}
This article "Pierwsza Era" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Pierwsza Era.{{#set:Article=true}}
