Robal

Robale (ang. Buggers) – fikcyjna rasa owadopodobnych obcych, z którymi ludzkość toczy śmiertelną wojnę w cyklu książek o Enderze, amerykańskiego pisarza Orsona Scotta Carda. Potem, po zmianie stosunku Ziemian do wytępionych wrogów, używano nazwy Formidzi (Formics).

Robale tworzą kolonie zorganizowane na wzór owadów prowadzących społeczności kastowe, którymi rządzi Królowa, a drony (jednostki) nie posiadają niezależnej i samodzielnej świadomości. Śmierć Królowej pociąga za sobą zagładę całej kolonii, która staje się pozbawiona inteligencji, natomiast śmierć drona jest nieistotnym wydarzeniem, porównywalnym z obcięciem paznokci przez człowieka. Królowa komunikuje się z dronami natychmiastowo, bez względu na dzielącą je odległość, korzystając z sieci filotycznej (zobacz ansibl). Kolonie robali najczęściej zamieszkują pod ziemią.

Konflikt robali z ludzkością rozpoczyna się od przypadkowego kontaktu, zakończonego śmiercią ludzi. Dla Ziemian oznacza to wojnę, natomiast dla Formidów nic nie znaczący incydent, jako, że w ich społeczeństwie zniszczenie dronów nie wiąże się z żadną stratą. Toteż późniejszą wojnę interpretują jako agresję Ziemian. Gdy Królowa Kopca, najwyższa przywódczyni robali, zdaje sobie sprawę z odmienności ludzi, natychmiast zaprzestaje ataków. Niestety, odmienne gatunki nie są w stanie porozumieć się i ludzie nie zauważają tego, natomiast całkowicie eksterminują wrogi gatunek, czego dokonuje flota, kierowana przez Endera.

Królowa Kopca przewidując własną zagładę wykorzystuje wykradzione wspomnienia Endera z gry komputerowej Napój Olbrzyma i na ich podstawie buduje struktury będące wiadomością o miejscu ukrycia ostatniego ocalałego kokonu z nową królową kopca. Ender porozumiewa się z Królową w kokonie poprzez jej zdolności telepatii. Po skończeniu wojny, pod pseudonimem Mówca Umarłych w wyniku rozmów z królową kopca i zrozumieniem motywów Formidów, opowiada ludziom prawdę o nich w książce Królowa kopca, czym wpływa na zmianę nastawiania ludzi do robali, a na siebie ściąga miano Ksenobójcy – eksterminatora całego gatunku. Niechcący staje się przy okazji twórcą nowej religii. Po latach, na Lusitanii, znajduje wreszcie odpowiednie warunki dla założenia odrodzonej kolonii Formidów, gdzie – za zgodą i na prośbę pequeninos – składa kokon z królową.