Eru Ilúvatar
| ||
Postać z mitologii Śródziemia | ||
Wystąpienia | Silmarillion | |
Dane biograficzne | ||
Rodzina | Ainurowie, ludzie, elfowie (potomstwo) |
Eru Ilúvatar – postać fikcyjna ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia, główny bohater pierwszej części Silmarillionu - Ainulindalë. Wszechmocny bóg, stwórca wszechświata (zwanego Eä), w którym Śródziemie było tylko jednym z kontynentów Ardy. Opiekę nad stworzeniem przekazał jednak Ainurom (z Valarami na czele).
Stworzył także ludzi i elfów zamieszkujących Śródziemie - z tego względu obie rasy były zwane Dziećmi Iluvatara.
Od Ilúvatara pochodził Tajemny Płomień, którego nadaremnie szukał Melkor przed stworzeniem Ardy i który został przez Eru rozpalony w jej sercu.
Imię[edytuj]
Jego imiona pochodzą z quenyi, Eru znaczy Jedyny, zaś Ilúvatar – Ojciec Wszechrzeczy. W tekstach Tolkiena używa się ich obu w zestawieniu lub pojedynczo.
Eru w Silmarillionie[edytuj]
Eru został przedstawiony w Silmarillionie. W Ainulindalë wprowadza tematy do muzyki[1]. Następnie w Akallabêth, po tym, jak Manwë odwołał się do niego, dokonuje Przemiany Świata[2].
Wzmianki w pozostałych dziełach[edytuj]
W najbardziej znanych dziełach Tolkiena – Hobbicie i Władcy Pierścieni – wspomniany jest jako Jedyny w części Dodatku A do Władcy Pierścieni opowiadającej o upadku Númenoru. W pierwotnym tłumaczeniu Marii Skibniewskiej wzmianka ta mylnie odnosi się do Jedynego Pierścienia Saurona. Błąd ten nie pojawia się w wydaniu poprawionym.
Kult Eru[edytuj]
Kult Eru był wśród ludzi bardzo ograniczony, lecz Númenoryjczycy mieli trzy święta ku jego czci: wiosenne Erukyermë, letnie Erulaitalë oraz jesienne Eruhantalë. Cooper i Whetter zwrócili uwagę na pewne podobieństwa między nimi, a żydowskimi Sukkot, Pesach i Szawuot[3].
Przypisy[edytuj]
- ↑ J.R.R. Tolkien: Silmarillion. przeł. Maria Skibniewska. Warszawa: 2013, s. 35-37 (część Ainulindalë).
- ↑ J.R.R. Tolkien: Silmarillion. przeł. Maria Skibniewska. Warszawa: 2013, s. 350 (część Akallabêth).
- ↑ Caryn L. Cooper, Kevin S. Whetter: Hear, O Númenor!: The Covenantal Relationship of the Dúnedain with Ilúvatar (ang.). Journal of Tolkien Research, 2020. [dostęp 2023-09-01].
|
This article "Eru Ilúvatar" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Eru Ilúvatar.
This page exists already on Wikipedia. |