Bitwa na Dagorlad (Druga Era)
| |||
| Data | 3434 rok Drugiej Ery[1] | ||
| Miejsce | równina Dagorlad przed Morannonem | ||
| Wynik | zwycięstwo wojsk Ostatniego Sojuszu | ||
| Walczące strony | |||
| |||
| Dowódcy | |||
| |||
| Siły | |||
| |||
| Straty | |||
| |||
Portal  Śródziemie
| |||
Bitwa na Dagorlad – bitwa ze stworzonej przez J.R.R. Tolkiena mitologii Śródziemia.
Jedna z batalii należących do historii Śródziemia. Ze względu na jej związek z dziejami Jedynego Pierścienia jest często wspominana w tekście Władcy Pierścieni. Nieco więcej informacji na jej temat zawierają Dodatki do trzeciego tomu powieści, Silmarillion oraz Niedokończone opowieści.
- W angielskim oryginale – Battle of Dagorlad
- Przekład Marii Skibniewskiej – bitwa na polach Dagorladu, bitwa na równinie Dagorlad
- Przekład Jerzego Łozińskiego – bitwa na Dagorlad, bitwa pod Dagorlad
- Przekład Marii i Cezarego Frąców – bitwa na równinie Dagorlad
Teksty J.R.R. Tolkiena[edytuj]
Bitwa na Dagorlad[edytuj]
Wielka batalia stoczona w 3434 roku Drugiej Ery[1] pomiędzy armią Ostatniego Sojuszu elfów i ludzi a wojskami Saurona, Władcy Ciemności.
Siły przeciwników[edytuj]
Armia Ostatniego Sojuszu, któremu przewodzili Gil-galad i Elendil, po kilku latach przygotowań wyruszyła przeciw armii Mordoru. Do walnej bitwy doszło na równinie Dagorlad, rozciągającej się przed Czarną Bramą.
Obie strony zebrały imponujące liczebnie oddziały, zapewne liczące po co najmniej kilkadziesiąt tysięcy żołnierzy. Wedle późniejszych przekazów dotyczących tego starcia: wszystkie żywe istoty, nawet zwierzęta i ptaki, podzieliły się tak, że w obu obozach znajdowali się przedstawiciele każdego gatunku, z wyjątkiem wszakże elfów. Elfowie bowiem jednomyślnie przyłączyli się do armii Gil-galada[2]. Zatem w szeregach Ostatniego Sojuszu walczyli wszyscy wojownicy z Lindonu, Lórien i Wielkiego Zielonego Lasu, ramię w ramię z Dúnedainami i ludźmi z Arnoru, Gondoru, Doliny Anduiny oraz krasnoludami z Khazad-dûm. Natomiast Sauron zgromadził liczne zastępy orków oraz trolli, jak i ludzi – Czarnych Númenorejczyków, Haradrimów i Easterlingów.
Przebieg bitwy[edytuj]
Szczegóły przebiegu tego wielkiego starcia nie są dokładnie znane. Wiadomo jedynie, iż jako pierwszy do ataku na wroga ruszył Oropher, władca elfów z Zielonego Lasu. Uczynił to jednak przedwcześnie, nim reszta armii Ostatniego Sojuszu rozpoczęła natarcie i przypłacił to życiem, wraz z wieloma podkomendnymi.
W dalszym trakcie walki żołnierzom Saurona udało się odciąć od głównych sił sojuszników Amdíra z Lórien i na obszarze pobliskich bagien zniszczyć połowę jego oddziału.
Ostatecznie jednak armia Władcy Ciemności została pokonana, (...) gdyż elfowie rozporządzali jeszcze w tych czasach ogromną mocą, a Numenorejczycy byli silni, rośli i straszni w gniewie[3]. Jak wspominał Elrond, uczestnik tej bitwy: (...) przypadło nam zwycięstwo, bo nikt nie mógł oprzeć się włóczni Gil-galada, zwanej Aiglos, ani mieczowi Elendila, zwanemu Narsil[4]. Po tej klęsce Sauron wycofał się do Barad-dûr. W ślad za nim do Mordoru wkroczyli sojusznicy i rozpoczęli oblężenie twierdzy Władcy Ciemności.
Pamięć o bitwie[edytuj]
Bitwa na Dagorlad, choć nie zakończyła wojny, była wielkim sukcesem Ostatniego Sojuszu. Być może była to największa batalia całej Drugiej Ery.
Jak się może wydawać pamięć o tym wydarzeniu przez długi czas utrzymywała się wśród różnych ludów Śródziemia, także pośród hobbitów. Mogą o tym świadczyć słowa Golluma: Dawno, dawno temu odbyła się tutaj wielka bitwa, opowiadano o niej (...), kiedy byłem mały, zanim skarb się znalazł. Wielka bitwa. Duzi ludzie, miecze, straszliwi elfowie, wrzask orków. Bili się na równinie pod Czarną Bramą przez długie dni, przez całe miesiące[5].
Można też przyjąć, iż niekiedy mianem bitwy na Dagrolad określano całość walk Ostatniego Sojuszu w Mordorze, na co wskazuje wypowiedź Faramira: (...) wypytywał nas [ Gandalf ] przede wszystkim o Wielką Bitwę, stoczoną na polach Dagorladu w czasach, gdy powstało królestwo Gondoru, a Tamten, którego imienia nie wypowiadamy, strącony został ze swego tronu[6].
Ekranizacja Petera Jacksona[edytuj]
W ekranizacji Władcy Pierścieni, w reżyserii Petera Jacksona, bitwa na Dagorlad została pominięta. Przedstawiono jedynie starcie na stokach Góry Przeznaczenia. Pewne wzmianki w scenariuszu filmu Drużyny Pierścienia wskazują zresztą na utożsamienie ze sobą obu tych starć:
- pierwsza scena walki na stokach Orodruiny opisana jest następująco: Isildur, son of the King of Gondor, leads an Army across the Plains of Dagorlad;
- w scenie odczytania przez Gandalfa dokumentu Isildura pada data 3434 jako rok zdobycia przez niego Pierścienia.
Przypisy[edytuj]
- ↑ 1,0 1,1 Data podana za: Dodatek B Kronika Lat (Kronika Królestw Zachodnich). W: J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria Skibniewska. T. 3: Powrót króla. Warszawa: 2002, s. 470.
- ↑ Pierścienie Władzy i Trzecia Era. W: J.R.R. Tolkien: Silmarillion. przeł. Maria Skibniewska. 2004, s. 270-271.
- ↑ J.R.R. Tolkien: op.cit.. s. 271.
- ↑ J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria Skibniewska. T. 1: Drużyna Pierścienia. Warszawa: 2002, s. 322-329 (księga druga, rozdział 2 Narada u Elronda).
- ↑ J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria Skibniewska. T. 2: Dwie wieże. Warszawa: 2002, s. 289 (księga czwarta, rozdział 2 Przez moczary). Na podstawie tego fragmentu Robert Foster wysuwa przypuszczenie, iż bitwa na Dagorlad mogła być faktycznie wielomiesięcznym oblężeniem Morannonu, patrz: R. Foster: Encyklopedia Śródziemia. Warszawa: 2003, s. 43 (hasło Bitwa na równinie Dagorlad).
- ↑ J.R.R. Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria Skibniewska. T. 2: Dwie wieże. Warszawa: 2002, s. 341 (księga czwarta, rozdział 5 Okno Zachodu).
Bibliografia[edytuj]
- John Ronald Reuel Tolkien: Władca Pierścieni. przeł. Maria Skibniewska. Warszawa: Warszawskie Wydawnictwo Literackie Muza SA, 2002. ISBN 83-7319-172-0.
- Pierścienie Władzy i Trzecia Era. W: John Ronald Reuel Tolkien: Silmarillion. przeł. Maria Skibniewska. Wyd. 10. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2004, s. 261-280. ISBN 83-241-1515-3.
- Historia Galadrieli i Celebrona, i Amrotha, władcy Lórien. W: John Ronald Reuel Tolkien: Niedokończone opowieści. przeł. Radosław Kot. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2005. ISBN 83-241-2008-4.
- Robert Foster: Encyklopedia Śródziemia. przeł. Andrzej Kowalski, Tadeusz A. Olszański, Agnieszka Sylwanowicz. Warszawa: Wydawnictwo Amber, 2003. ISBN 83-241-0200-0.
- Fran Walsh, Philippa Boyens, Peter Jackson: The Lord of the Rings: The Fellowship of the Ring. Screenplay based on the novels by J.R.R. Tolkien. 2001.
| ||||||||||||||
en:List of Middle-earth wars and battles#War of the Last Alliance
This article "Bitwa na Dagorlad (Druga Era)" is from Wikipedia. The list of its authors can be seen in its historical and/or the page Edithistory:Bitwa na Dagorlad (Druga Era).
